Chương 117: Kinh Từ Thị Bồ-Tát Hạ Sinh Thành Phật

Kinh Từ Thị Bồ-tát Hạ Sinh Thành Phật

TÔI NGHE NHƯ VẦY:

Một thuở nọ, Đức Phật cùng với các vị đại Bhikṣu [bíc su] ở trên núi Thứu Phong gần thành Vương Xá.

Lúc bấy giờ Đại trí Thu Lộ Tử, là vị đại tướng trì Pháp đệ nhất, vì thương xót chúng sinh trong thế gian nên liền từ chỗ ngồi đứng dậy, vén áo lộ vai phải, gối phải quỳ sát đất, chắp tay cung kính và thưa với Phật rằng:

"Thưa Thế Tôn! Con nay có chút việc muốn thưa hỏi. Kính mong Như Lai cho phép."

Phật bảo ngài Thu Lộ Tử:

"Ông hãy cứ hỏi. Ta sẽ tùy theo điều ông hỏi mà thuyết giảng cho."



Khi ấy ngài Thu Lộ Tử liền dùng kệ thưa hỏi Thế Tôn rằng:

"Đại Sư từng thọ ký

Đương lai Phật hạ sinh

Hiệu Ngài là Từ Thị

Như giảng trong các Kinh

Kính mong Nhân Trung Tôn

Dùng kệ thuyết giảng lại

Thần thông uy đức Ngài

Con nay vui muốn nghe"

Phật bảo ngài Thu Lộ Tử:

"Chí tâm hãy lắng nghe

Đương lai Từ Thị Tôn

Vì ông rộng tuyên nói

Bấy giờ nước biển lớn

Giảm dần đi ba nghìn

Hai trăm yojana [dô cha na]

Hiển hiện đường Luân Vương

Châu Thắng Kim rộng dài

Mười nghìn yojana

Hữu tình ở trong đó

Mọi nơi đều đầy khắp

Cõi nước đều thịnh vượng

Không tai ách hình phạt

Các nam nữ ở đó

Đều do nghiệp lành sinh

Đất chẳng có gai góc

Chỉ sinh cỏ nhu nhuyễn

Nâng đỡ chân người đi

Mềm mại như bông gòn

Tự nhiên mọc lúa thơm

Mỹ vị đều sung túc

Trên cây sinh y phục

Tơ lụa dùng trang nghiêm

Cây cao ba krośa [cờ rô sa]

Luôn có quả và hoa

Khi ấy dân trong nước

Đều thọ tám vạn năm

Không có mọi bệnh khổ

Lìa não thường an lạc

Đoan nghiêm đầy đủ tướng

Sắc lực đều viên mãn

Duy chỉ có ba bệnh

Ăn uống, đại tiện, già

Người nữ năm trăm tuổi

Họ mới đi kết hôn

Giả như muốn đại tiện

Đất nứt ra hứng lấy

Khi họ sắp mạng chung

Tự đến rừng hợp hoan

Thành tên Diệu Tràng Tướng

Kinh đô của Luân Vương

Dài mười hai yojana

Rộng bảy yojana

Những người sống trong đó

Đều từng gieo căn lành

Thành đó có thắng đức

Dân chúng đều hoan hỷ

Lâu đài và lầu các

Đều do bảy báu thành

Chốt khóa và sân trong

Trang hoàng bằng mọi báu

Trên tường các ao hào

Dùng toàn diệu trân bảo

Hoa đẹp mọc cùng khắp

Chim quý bay đến đỗ

Bảy lớp hàng cây cọ

Bao bọc ở vòng quanh

Trân bảo dùng trang nghiêm

Đều treo lưới chuông gió

Gió nhẹ thổi cây báu

Phát ra diệu âm thanh

Tựa như tám âm vang

Người nghe sinh hoan hỷ

Khắp nơi có ao tắm

Phủ trùm tạp sắc hoa

Viên lâm với hoa thơm

Trang nghiêm thành quách đó

Trong nước có luân vương

Tên ngài gọi là Loa

Bốn châu Kim Luân Vương

Dũng mãnh đại uy lực

Vua do phúc đức nghiệp

Dũng kiện có bốn binh

Bảy báu đều thành tựu

Nghìn con thảy đầy đủ

Bốn biển khắp cung kính

Chẳng có nạn chiến tranh

Chính Pháp dạy chúng sinh

Giáo hóa đều bình đẳng

Vua có bốn kho tàng

Nằm ở trong các nước

Mỗi kho tàng đều có

Trân bảo trăm vạn ức

Ở trong nước Suraṣṭa [su ra sờ ta]

Kho tàng tên là Piṅgala [bin ga la]

Ở trong nước Mithilā [mi thi la]

Kho tàng tên là Pāṇḍuka [ban đu ca]

Ở trong nước Hương Lâm

Kho tàng tên là Elāpattra [ê la bách tra]

Ở trong nước Lộc Dã

Kho tàng tên là Śaṅkha [sân kha]

Bốn kho tàng lớn này

Đều thuộc về vua Loa

Trăm phúc xưa gieo trồng

Quả báo nay thành tựu

Vị đại thần phụ quốc

Là Phạm chí Thiện Tịnh

Bốn minh đều thông đạt

Đa văn làm quốc sư

Uyên thông các tạp luận

Thiện giáo hữu văn trì

Huấn giải và thanh minh

Không gì chẳng rõ thông

Công chúa tên Tịnh Diệu

Phu nhân của Thiện Tịnh

Tiếng thơm tướng đoan nghiêm

Người thấy đều hoan hỷ

Đại trượng phu Từ Thị

Rời Cung trời Hỷ Túc

Giáng thần vào phu nhân

Sinh ở thân cuối cùng

Đại Thánh trong thai mẹ

Trọn đủ suốt mười tháng

Khi ấy mẹ Từ Tôn

Đi đến vườn Diệu Hoa

Khi đến trong vườn kia

Không ngồi cũng không nằm

Thong thả vịn cây hoa

Bỗng sinh Từ Thị Tôn

Bấy giờ tối thắng Tôn

Hạ sinh từ hông phải

Như trời lìa mây che

Phóng khắp đại quang minh

Bào thai chẳng nhiễm xúc



Như sen ra khỏi nước

Chiếu soi khắp ba cõi

Chiêm ngưỡng đại từ quang

Đương lúc Phật hạ sinh

Thiên nhãn Năng Thiên Đế

Cúi mình kính Bồ-tát

Mừng đón Lưỡng Túc Tôn

Khi ấy Đức Bồ-tát

Tự nhiên đi bảy bước

Ở nơi chân bước qua

Đều mọc hoa sen báu

Ngài quán khắp mười phương

Bảo hàng trời người rằng:

"Ta ở thân cuối cùng

Vô sinh chứng tịch diệt"

Rồng mưa nước mát mẻ

Tắm gội thân đại bi

Trời rải hoa thù diệu

Rơi xuống khắp hư không

Chư thiên mang lọng trắng

Cầm che đại từ Tôn

Ai nấy lòng hân hoan

Theo hộ Đức Bồ-tát

Vυ" nuôi bồng Bồ-tát

Ba hai thân tướng hảo

Đầy đủ các quang minh

Bồng đến trao thánh mẫu

Người lái kiệu vua đến

Kiệu dùng báu trang nghiêm

Mẹ con bước vào trong

Chư thiên đều theo cùng

Nghìn loại diệu âm nhạc

Dẫn đường trở về cung

Từ Thị vào thành đô

Hoa trời rơi như mưa

Từ Tôn ngày đản sinh

Phụ nữ đang mang thai

Thảy được thân an ổn

Đều sinh trí tuệ nam

Thiện Tịnh Từ Tôn phụ

Nhìn thấy diệu dung nhan

Đầy đủ ba hai tướng

Tâm sinh đại hoan hỷ

Cha y pháp xem tướng

Biết con có hai tướng

Thế tục làm Luân Vương

Xuất gia thành chính giác

Bồ-tát đã thành tựu

Từ mẫn các chúng sinh

Ác khổ trong hiểm nạn

Luân hồi mãi chẳng dừng

Sắc vàng quang minh chiếu

Tiếng nói như Phạm âm

Mắt xanh như thanh liên

Thân thể đều viên mãn

Thân cao tám mươi khuỷu

Bề vai hai mươi khuỷu

Mặt rộng nửa bề vai

Đoan nghiêm như trăng rằm

Thông đạt mọi tài nghệ

Khéo dạy người đến học

Số lượng các đồng tử

Tám vạn bốn nghìn người

Vua Loa lúc bấy giờ

Tạo lập tràng bảy báu

Tràng cao bảy mươi tầm

Độ rộng sáu mươi tầm

Tràng báu khi làm xong

Vua khởi lòng đại xả

Ban cho các Phạm Chí

Mở hội đại pháp thí

Bấy giờ các Phạm Chí

Tổng số cả nghìn người

Khi được tràng báu này

Phân chia trong khoảnh lát

Bồ-tát lúc thấy vậy

Nghĩ đời cũng như thế

Sinh tử khổ trói buộc

Muốn nghĩ thoát ra khỏi

Mong thành Đạo tịch diệt

Xuất gia rời thế tục

Trong sinh già bệnh chết

Cứu giúp khiến lìa xa

Từ Tôn phát thệ nguyện

Tám vạn bốn nghìn người

Đồng sinh tâm nhàm chán

Cùng theo tu tịnh hạnh

Phát tâm lúc đầu đêm

Xả tục mà xuất gia

Ngay ở giữa đêm đó

Thăng lên bậc Đẳng Giác

Bấy giờ có Đạo thụ

Tên gọi là Long Hoa

Cao bốn yojana

Xum xuê rất tươi tốt

Cành cây phủ xung quanh

Bóng rợp sáu krośa

Từ Thị đại bi Tôn

Thành Đạo dưới cây này

Tối thắng Nhân Trung Tôn

Đầy đủ tám Phạm âm

Thuyết Pháp độ chúng sinh

Xa rời mọi não phiền

Khổ ách và chốn khổ

Tất cả đều diệt trừ

Khéo tu Tám Chính Đạo

Đến được bờ tịch diệt

Vì các thiện nam tử

Thuyết giảng Bốn Thánh Đế

Nghe được Pháp như thế

Chí thành mà phụng trì

Ở trong vườn Diệu Hoa

Đại chúng tụ như mây

Khắp trăm yojana

Quyến thuộc đều dày kín

Vua Loa Chuyển Luân kia

Khi nghe Pháp thâm diệu

Xả hết các trân bảo

Cầu mong được xuất gia

Chẳng luyến cung điện báu

Chí cầu lìa ra khỏi

Tám vạn bốn nghìn người

Tùy tùng đồng xuất gia

Tám vạn bốn nghìn khác

Các đồng tử Phạm Chí

Nghe vua xả trần tục

Cũng đến cầu xuất gia

Trưởng giả chủ tạng báu

Tên gọi là Thiện Thí

Cùng với nghìn quyến thuộc

Cũng đến cầu xuất gia

Bảo nữ Lộc Tử Mẫu

Cùng với hàng thể nữ

Tám vạn bốn nghìn người

Cũng đến cầu xuất gia

Lại hơn trăm nghìn số

Thiện nam và tín nữ

Nghe Phật tuyên diệu Pháp

Cũng đến cầu xuất gia

Thiên thượng Thiên Nhân Tôn

Thánh Chủ đại từ bi

Quán khắp tâm đại chúng

Rồi diễn nói Pháp yếu:



"Các ông phải biết rằng

Từ bi Đức Năng Nhân

Dạy ông tu Chính Đạo

Sinh đến trong Pháp Ta

Hoặc dùng vòng hoa hương

Tràng phan lọng trang nghiêm

Cúng dường Đức Năng Nhân

Sinh đến trong Pháp Ta

Hoặc uất kim trầm thủy

Hương xoa dùng để thoa

Cúng dường tháp Năng Nhân

Sinh đến trong Pháp Ta

Quy y Phật Pháp Tăng

Cung kính thường thân cận

Siêng tu các việc lành

Sinh đến trong Pháp Ta

Hoặc ở trong Phật Pháp

Thọ trì học Kinh giới

Khéo hộ chẳng khuyết phạm

Sinh đến trong Pháp Ta

Hoặc cúng dường chư Tăng

Y phục và ẩm thực

Cùng dâng linh dược quý

Sinh đến trong Pháp Ta

Hoặc ở bốn ngày trai

Cùng với ba tháng chay

Thọ Tám Giới Quan Trai

Sinh đến trong Pháp Ta

Hoặc dùng ba thần thông

Thần cảnh ký giáo thọ

Hóa Đạo Thanh Văn chúng

Khiến trừ phiền não hoặc"

Thuyết Pháp hội thứ nhất

Rộng độ các Thanh Văn

Chín mươi sáu ức người

Ra khỏi phiền não chướng

Thuyết Pháp hội thứ nhì

Rộng độ các Thanh Văn

Chín mươi bốn ức người

Vượt khỏi biển vô minh

Thuyết Pháp hội thứ ba

Rộng độ các Thanh Văn

Chín mươi hai ức người

Khiến tâm khéo điều phục

Tam chuyển Pháp luân xong

Trời người thảy thanh tịnh

Dẫn theo các đệ tử

Vào thành đi khất thực

Lúc vào thành kia rồi

Ngã tư đều nghiêm sức

Vì để cúng dường Phật

Mưa hoa vi diệu âm

Tứ Vương và Phạm Vương

Cùng với các thiên chúng

Cúng dường vòng hoa hương

Cung kính đại bi Tôn

Chư thiên đại uy đức

Rải xuống diệu y phục

Rực rỡ khắp thành ấp

Chiêm ngưỡng Đại Y Vương

Hương hoa với diệu bảo

Rải xuống các ngã tư

Chân bước ở trên đó

Mềm mại như bông gòn

Âm nhạc và tràng phan

Từng hàng trên các đường

Trời người Năng Thiên Đế

Xưng tán đại từ Tôn:

"Quy mạng Thiên Thượng Tôn

Quy y Sĩ Trung Thắng

Lành thay Phật Thế Tôn

Từ mẫn thương thế gian"

Có trời đại uy đức

Sẽ làm ma vương chúng

Quy kính chắp tay lễ

Tán thán chiêm ngưỡng Phật

Phạm Vương các thiên chúng

Với quyến thuộc vây quanh

Mỗi vị dùng Phạm âm

Xiển dương Pháp vi diệu

Ở trong thế giới đó

Rất nhiều vị Ứng Chân

Trừ sạch nghiệp hữu lậu

Vĩnh lìa khổ phiền não

Trời người và long thần

Phi thiên tầm hương thần

Tiệp tật quỷ bạo ác

Đều hoan hỷ cúng dường

Bấy giờ các đại chúng

Đoạn chướng trừ hoài nghi

Siêu việt dòng sinh tử

Khéo tu hạnh thanh tịnh

Bấy giờ các đại chúng

Lìa chấp xả tài bảo

Vô ngã, ngã sở tâm

Khéo tu hạnh thanh tịnh

Bấy giờ các đại chúng

Phá hủy lưới tham ái

Viên mãn tâm tĩnh lự

Khéo tu hạnh thanh tịnh

Từ Thị Thiên Nhân Tôn

Thương xót các hữu tình

Suốt trong sáu vạn năm

Thuyết Pháp độ chúng sinh

Giáo hóa trăm nghìn ức

Vượt khỏi biển phiền não

Hữu duyên đều cứu độ

Rồi mới vào tịch diệt

Từ Thị đại bi Tôn

Sau khi vào tịch diệt

Chính Pháp sẽ trụ thế

Cũng suốt sáu vạn năm

Nếu ở trong Pháp Ta

Chí tâm khéo tín thọ

Tương lai ngày hạ sinh

Phụng sự đại bi Tôn

Nếu có bậc thông tuệ

Nghe giảng việc như thế

Không ai chẳng vui mừng

Nguyện gặp Từ Thị Tôn

Nếu ai cầu giải thoát

Muốn gặp hội Long Hoa

Tam Bảo thường cúng dường

Tinh tấn chớ buông lung"



Khi Thế Tôn vì ngài Thu Lộ Tử cùng các đại chúng mà nói về những việc tương lai của Từ Thị Bồ-tát xong, Đức Phật lại bảo ngài Thu Lộ Tử rằng:

"Nếu có thiện nam tử hoặc thiện nữ nhân nào nghe được Pháp này, thọ trì đọc tụng, như thuyết tu hành, rồi diễn nói cho người khác, cúng dường hương hoa và biên chép Kinh này, thì ở vào đời vị lai, những người như thế tất sẽ gặp được Từ Thị Bồ-tát hạ sinh và đều nhờ ơn Phật cứu độ ở trong ba hội."

Lúc Phật nói những bài kệ này xong, ngài Thu Lộ Tử cùng các đại chúng đều hoan hỷ tín thọ phụng hành.

Kinh Từ Thị Bồ-tát Hạ Sinh Thành Phật

Dịch sang cổ văn: Pháp sư Nghĩa Tịnh (635-713)

Dịch sang tiếng Việt: Tại gia Bồ-tát giới Thanh tín nam Nguyên Thuận

Dịch nghĩa: 19/01/2014 ◊ Cập nhật: 13/6/2021

☸ Cách đọc âm tiếng Phạn

Bhikṣu: bíc su

yojana: dô cha na

krośa: cờ rô sa

Suraṣṭa: su ra sờ ta

Piṅgala: bin ga la

Mithilā: mi thi la

Pāṇḍuka: ban đu ca

Elāpattra: ê la bách tra

Śaṅkha: sân kha