Chương 13: Câu 1200 - 1399

Dứt tình họ Lục, mến tình họ Vương.

Kể từ định chước hại chàng

Thể Loan hớn hở lòng càng thêm vui

Ngày ngày trang điểm phấn giồi

Phòng khi gặp gỡ đứng ngồi cho xuê

Xẩy đâu Tử Trực vừa về

Vào nhà họ Võ thăm bề Vân Tiên

Công rằng: Chớ hỏi thêm phiền

Trước đà lâm bệnh huỳnh tuyền xa chơi

Thương chàng phận bạc ở đời

Cũng vì Nguyệt Lão xe lơi mối hồng

Nghe qua Tử Trực chạnh lòng

Hai hàng nước mắt ròng ròng như mưa

Than rằng: Chạnh nhớ linh xưa

Nghĩa đà kết nghĩa, tình chưa phỉ tình

Trời sao nỡ phụ tài lành

Bảng vàng chưa thấy ngày xanh đã mòn

Cùng nhau chưa đặng vuông tròn

Người đà sớm thác ta còn làm chi

Trong đời mấy bậc cố tri

Mấy trang đồng đạo, mấy người đồng tâm

Công rằng: Lão cũng thương thầm

Tủi duyên con trẻ sắt cầm dở dang

Thôi thôi khuyên chớ thở than

Lão đà tính đặng một đàng rất hay

Tới đây thì ở lại đây

Cùng con gái lão sum vầy thất gia

Phòng khi hôm sớm vào ra

Thấy Vương Tử Trực cũng là thấy Tiên

Trực rằng: Ngòi viết đĩa nghiên

Anh em xưa có thề nguyền cùng nhau

Vợ Tiên là Trực chị dâu

Chị dâu em bạn dám đâu lỗi nghì

Chẳng hay người học sách chi

Nói sao những tiếng dị kỳ khó nghe

Hay là học thói nước Tề

Vợ người Tử Củ đưa về Hoàn Công

Hay là học thói Ðường cung

Vợ người Tiểu Lạc sánh cùng Thế Dân

Người nay nào phải người Tần

Bất Vi gả vợ Dị Nhân lấy lầm

Nói sao chẳng biết hổ thầm

Người ta há phải là cầm thú sao

Võ công hổ thẹn biết bao

Ngồi trân khôn cãi lẽ nào cho qua

Thể Loan trong trướng bước ra

Miệng cháo: Thày Cử tân khoa mới về

Thϊếp đà chẳng trọn lời thề

Lỡ bề sửa tráp lỗi bề nâng khăn

Tiếc thay dạ thỏ nằng nằng

Ðêm thu chờ đợi bóng trăng bấy chầy

Chẳng ưng thì cũng làm khuây

Nỡ buông lời nói chẳng vì, chẳng kiêng

Trực rằng: Ai Lữ Phụng Tiên

Hòng toan đem thói Ðiêu Thuyền trêu ngươi

Mồ chồng ngọn cỏ còn tươi

Lòng nào mà lỡ buông lời nguyệt hoa

Hổ hang vậy cũng người ta

So loài cầm thú vậy mà khác chi

Vân Tiên anh hỡi cố tri

Suối vàng có biết sự ni chăng là

Tay lau nước mắt trở ra

Về nhà sắm sửa tìm qua Ðông thành

Võ công hổ thẹn trong mình

Năm ngày nhuốm bệnh thất tình chết oan

Thể Loan cùng mụ Quỳnh Trang

Mẹ con đóng cửa cư tang trong nhà

Ðoạn này đến thứ Nguyệt Nga

Hà khê phủ ấy theo cha học hành

Kiều công lên chức Thái khanh

Chỉ sai ra quận Ðông thành chăn dân

Ra tờ khắp hết xa gần

Hỏi thăm họ Lục tìm lần đến nơi

Khiến quân đem bức thư mời

Lục ông vâng lệnh tới nơi dinh tiền

Kiều công hỏi truyện Vân Tiên

Lục ông nhớ đến bỗng liền khóc than

Thưa rằng: Nghe tiếng đồn vang

Con tôi nhuốm bệnh giữa đàng bỏ thây

Biệt tin từ ấy nhẫn nay

Phút nghe người hỏi dạ này xốn xang

Kiều công trong dạ bàng hoàng

Trở vào thuật lại cùng nàng Nguyệt Nga

Lục ông người nói cùng cha

Duyên con rày đã trôi hoa dạt bào

Riêng than chút phận tơ điều

Hán giang chưa gặp, Ô kiều lại rơi

Nàng rằng quả thiệt như lời

Xin cha sai kẻ mời người vào trong

Nguyệt Nga đứng dựa bên phòng

Tay ôm bức tượng khóc ròng như mưa

Công rằng: Nào bức tượng xưa

Nguyệt Nga con khá đem đưa người nhìn

Lục ông một buổi ngồi nhìn

Tay chân mặt mũi giống y con mình

Nguyệt Nga lạy gửi phân minh

Lục ông khi ấy sự tình mới hay

Thương con phận bạc lắm thay

Nguyền xưa còn đó, con rày đi đâu

Nguyệt Nga chi xiết nỗi sầu

Lục ông thấy vậy càng đau gan vàng

Kiếm lời khuyên giải với nàng

Giải cơn phiền não kẻo mang lấy sầu

Người đời như bóng phù du

Sớm còn tối mất công phu lỡ làng

Cũng như đống tịch đồng sàng

Cũng chưa nên nghĩa tào khang đâu mà

Cũng như cửa sổ ngựa qua

Nghĩ nào mà ủ mặt hoa cho phiền

Nàng rằng: Trước đã trọn nguyền

Dẫu thay mái tóc phải nhìn mối tơ

Công rằng: Ơn trước ngãi xưa

Liền đem vàng bạc tạ đưa cho người

Lục ông cáo tạ xin lui

Tôi đâu dám chịu của người làm chi

Ngỡ là con trẻ mất đi

Hay đâu cốt cách còn ghi tượng này

Bây giờ con lại thấy đây

Tấm lòng thương nhớ dễ khuây đặng nào?

Ngửa than: Ðất rộng trời cao

Tre còn măng mất, lẽ nào cho cân

Lục ông tạ từ lui chân

Kiều công sai kẻ gia thần đưa sang

Nguyệt Nga nhuốm bệnh thở than

Năm canh lụy ngọc, xốn xang lòng vàng

Nhớ khi thề thốt giữa đàng

Chưa nguôi nỗi thảm, lại vương lấy sầu

Công đà chờ đợi bấy lâu

Thà không cho gặp buổi đầu thì thôi

Biết nhau chưa đặng mấy hồi

Kẻ còn người mất trời ơi là trời

Thề xưa tạc dạ ghi lời

Thương người quân tử biết đời nào phai

Tiếc thay một bậc anh tài

Nghề văn, nghệp võ nào ai dám bì

Thương vì đèn sách lòng ghi

Uổng công nào thấy tiếng là gì đâu

Thương vì hai tám trên đầu

Người đời như bóng phù du lỡ làng

Thương vì chưa đặng hiển vang

Nước trôi sự nghiệp, hoa tàn công danh

Thương vì đôi lứa chẳng thành

Vùa hương, bát nước ai dành ngày sau

Năm canh chẳng ngớt giọt châu

Mặt nhìn bức tượng ruột đau như dần

Dương gian nay chẳng đặng gần

Âm cung biết có thành thân chăng là

Kiều công thức dậy bước ra

Nghe con than khóc, xót xa lòng vàng

Khuyên rằng: Con chớ cưu mang

Gẫm trong còn mất là đường xưa nay

Ðàn cầm ai nỡ dứt dây

Chẳng qua con tạo đổi xây không thường

Nàng rằng: Khôn xiết nỗi thương

Khi không gẫy gánh giữa đường chẳng hay

1Nay đà loan phụng rẽ bầy

Nêm nghiêng, gối chính phận này đã cam

Trăm năm thề chẳng lòng phàm

Sông Ngân đưa bạn, cầu Lam rước người

Thân con còn đứng giữa trời

Xin thờ bức tượng trọn đời thời thôi

Kiều công trong dạ chẳng vui:

"Con đành giữ tiết trọn đời hay sao?"

Có người sang cả, ngôi cao

Thái sư chức trọng trong trào sắc phong

Nghe đồn con gái Kiều công

Tuổi vừa hai tám, tơ hồng chưa xăng

Thái sư dùng lễ vật sang

Mượn người mai chước kết đàng sui gia

Kiều công khôn ép Nguyệt Nga

Lễ nghi đưa lại về nhà Thái sư

Thái sư chẳng biết rộng suy

Ðem điều oán giận sớm ghi vào lòng

Xẩy đâu giặc mọi làm hung

Ô-qua quốc hiệu, binh nhung dấy loàn

Ðánh vào tới cửa Ðồng-Quan

Sở vương phán hỏi lưỡng ban quần thần

Sao cho vững nước an dân

Các quan ai biết mưu thần bày ra

Thái sư sẵn có cừu nhà

Vội vàng quỳ gối tâu qua ngai vàng

Thuở xưa giặc mọi dấy loàn

Cũng vì tham sắc phá tàn Trung Hoa

Muốn cho an giặc Ô-qua

Ðưa con gái tốt giao hòa thì xong

.Nguyệt Nga là gái Kiều công

Tuổi vừa hai tám má hồng đương xinh

Nàng đã sắc khuynh thành

Lại thêm rất bậc tài tình hào hoa

Ðưa nàng về nước Ô-qua

Phiên vương ưng dạ ắt là bãi binh

Sở vương nghe tấu thuận tình

Châu phê khiến sứ ra dinh Ðông-thành

Sắc phong Kiều Lão Thái Khanh

Việc trong nhà nước, trẫm đành cậy ngươi

Nguyệt Nga nàng ấy nên người

Lựa ngày tháng chín, hai mươi cống Hồ

Kiều công vâng lệnh nhà vua

Lẽ nào mà dám nói phô điều nào

Nguyệt Nga trong dạ như bào