Chương 25-1: Vẫn phong ba bão táp
Tại huyện học Uyển Bình, hơn hai mươi nho sinh đều mặc nho sam bằng vải lụa màu ngọc, viền tay áo rộng, đội khăn vuông tứ phương, ngồi nghiêm chỉnh sau án thư, chờ đợi nho sư đến.
Theo quy định của triều đình, huyện học có tổng cộng hai mươi Lẫm Sinh, phụ sinh và nho sinh không có số lượng cố định.
Lẫm Sinh là những tú tài đã vượt qua kỳ thi viện, mỗi tháng nhận được sáu đấu lương thực, quan phủ còn cấp thêm cá thịt. Nói theo cách của hậu thế, không chỉ được miễn học phí mà còn được nhận học bổng hàng tháng. Phụ sinh và tăng sinh không được đãi ngộ tốt như vậy, tất cả chi phí đều tự túc.
Cách một khoảng thời gian, huyện học trung sẽ tiến hành đánh giá nho sinh thông qua các kỳ khảo thí và kết quả học tập thường ngày, chia thành lục đẳng, chỉ có nhất đẳng và nhị đẳng mới được tiếp tục thi hương, tam đẳng trở xuống thậm chí không được vào trường thi.
Về điểm này, Lẫm Sinh, phụ sinh hay tăng sinh đều được đối xử như nhau.
Nghĩ rằng vào huyện học là vạn sự đại cát? Giáo thụ và huấn đạo sẽ dùng sự thật như sắt thép để nói cho ngươi biết, mơ giữa ban ngày?
Nếu học hành mười năm mà không có thành tựu gì, hoặc phạm phải lỗi lầm lớn, khai trừ học tịch là nhẹ, còn phải đưa đi sung quân, truy thu lương thực.
Mười năm ăn bao nhiêu, đều phải ói ra cho bằng hết.
Có thể thấy, vào thời Minh sơ, làm quan không dễ dàng, con đường học vấn đương nhiên cũng không dễ đi.
Mạnh Thanh Hải đỗ thi viện, vào tháng tám được vào huyện học.
Do chữ nghĩa văn chương đều là hàng thượng thừa, tháng trước hắn ta được xếp nhất đẳng. Sau khi triều đình ban hành lệnh tiến cử hiền tài, Mạnh Thanh Hải đương nhiên được đưa vào danh sách của huyện học. Nhưng không ngờ, ba nho sinh nhất đẳng, hai nho sinh nhị đẳng, bốn người còn lại đều được thông qua, chỉ có Mạnh Thanh Hải bị loại.
Hôm đó, giáo thụ huyện học trung đến huyện nha gặp Huyện Lệnh, sau khi trở về lập tức gọi huấn đạo vào răn dạy, trên mặt ẩn hiện vẻ tức giận.
"Mạnh Thanh Hải là do ngươi tiến cử?"
"Thưa vâng, không biết có chuyện gì ạ?"
"Hồ đồ!" Giáo thụ vỗ mạnh vào án thư: "Ta vừa đến đây nên mới có sơ suất. Ngươi nhậm chức ở Uyển Bình đã ba năm, lẽ nào không biết chuyện của Mạnh Thập Nhị Lang? Mạnh Thanh Hải là người thế nào, ngươi cũng không biết?!"
Huấn đạo biến sắc, lập tức mở miệng biện bạch: "Chuyện này chỉ là lời đồn, hơn nữa Mạnh Thập Nhị Lang tòng quân, chỉ nói là báo thù cho phụ thân và ca ca, không hề bị tộc nhân ép buộc."
"Hồ ngôn!" Giáo thụ càng nghiêm khắc hơn: "Nếu thật sự như vậy, sao Đại Lệnh lại cố ý gạch tên hắn ta? Nói thẳng, hài tử này, tài học còn tạm được, phẩm hạnh không tốt?"
"Đại Lệnh thật sự nói lời này?"
"Không chỉ Đại Lệnh." Giáo thụ cố nén cơn giận, ngồi sau án thư: "Hai Huyện Thừa, chủ bộ, đều có ấn tượng không tốt với Mạnh Thanh Hải. Như vậy sao có thể tiến cử?”
Huấn đạo không nói gì. Rõ ràng là giáo thụ bị khiển trách ở huyện nha, tích một bụng hỏa khí, hôm nay không phát tiết ra, ngày sau cũng sẽ tìm cách xả lên người huấn đạo. Thượng cấp nổi giận thì có thể làm gì? Chịu đựng!
Chờ đến khi hỏa khí đã xả gần hết, giáo thụ lấy ra danh sách đã sửa đổi: "Bốn người này, hai ngày sau đến huyện nha diện kiến Đại Lệnh."
Nhận lấy danh sách, huấn đạo xem kỹ, quả nhiên không có tên Mạnh Thanh Hải.
Huấn đạo đứng dậy rời đi, sắc mặt giáo thụ vẫn không vui. Mặc dù mới đến huyện học Uyển Bình, nhưng ông đã làm giáo thụ được chín năm, đánh giá năm sau của ông vô cùng quan trọng. Người giỏi có thể được thăng chức, người bình thường không có công lao, cũng không phạm lỗi sẽ được ban thưởng, nếu được đánh giá kém, e rằng sẽ bị giáng chức.
May mắn thay, ông là bạn cùng niên khoá với hai huyện thừa, có chút giao tình, nếu không… cửa của Huyện Lệnh ông đừng mong vượt qua.
Biết được cách làm người của Mạnh Thanh Hải, càng khiến ông không thích.
Loại phẩm hạnh này, sao có thể không biết xấu hổ mà học theo đạo thánh nhân?
Nếu Mạnh Thanh Hải học hành bình thường, còn có thể tìm lý do để giáng hắn ta xuống lục đẳng, hoặc đuổi ra khỏi huyện học, hoặc đưa đi sung quân. Đáng tiếc, thành tích thi viện của hắn ta không tệ, hơn nữa văn chương kinh nghĩa đều thông, chỉ vì hành vi gia quyến không tốt mà đuổi hắn ta ra khỏi huyện học, e rằng không có lý lắm.
Nghĩ đến đây, sắc mặt của giáo thụ càng thêm u ám.
Ai mà chả vậy, nếu ngươi biết phía trước có tảng đá cứng chắn đường ngươi, nhưng ngươi không thể dời nó đi ngay được, tâm trạng ngươi sẽ vui nổi sao?
Lúc này, huyện học trung đã biết tin bốn nho sinh được tiến cử, vài ngày nữa sẽ diện kiến Đại Lệnh, các nho sinh khác đều đang vỗ tay chúc mừng.
So với vẻ hân hoan của mấy người Đỗ Kỳ, Mạnh Thanh Hải trở nên lúng túng và lẻ loi. Dù hắn ta cố tỏ ra bình tĩnh, nụ cười gượng gạo và những ngón tay hơi run rẩy đã bán đứng tâm trạng thực sự của hắn ta lúc này.
Lưu Cấn nhị đẳng còn được chọn, hắn ta được đánh giá nhất đẳng lại bị gạch tên. Mặc dù huấn đạo không nói rõ, nhưng ý tứ trong lời nói cũng đủ cho hắn ta hiểu, Đại Lệnh vì chuyện xấu mà Mạnh thị làm với Mạnh Thập Nhị Lang nên không có ấn tượng tốt với hắn ta.
Mạnh Thanh Hải ngồi nghiêm chỉnh sau án thư, bên tai như có ai đó đang thì thầm.
Đến khi tan học, hắn ta gần như bỏ chạy khỏi học đường.
Khốn khổ, nhục nhã, không cam lòng.
Những ngày tháng vất vả khổ cực, trong khoảnh khắc này, dường như đều trở thành trò cười.
Lúc về nhà, Mạnh Quảng Hiếu và Mạnh Lưu thị đang đầy mong đợi, còn bày biện một bàn thức ăn ngon, hai phu thê đều mong mỏi đại nhi tử có thể được tiến cử, có cơ hội bay cao bay xa. Không ngờ mọi chuyện lại thành ra thế này, Mạnh Thanh Hải chẳng những không được tiến cử, còn bị Đại Lệnh khiển trách, nói hắn ta phẩm hạnh không tốt.
"Nếu lời này truyền ra ngoài, nhi tử của ta..."
Mạnh Lưu thị ngồi phịch xuống ghế, không ngừng lau nước mắt. Khi các bô lão trong tộc đưa tin về, bà ta còn không tin, Hứa Tam lang thôn bên cạnh thậm chí không đậu Đồng Sinh, nhưng lại được tiến cử vì hiếu nghĩa. Đại lang nhà bà ta rõ ràng thi đỗ tú tài, lại rơi vào tình cảnh thế này sao…
Nỗi lo lắng và bất mãn mấy tháng nay, cuối cùng đã bộc phát. Mạnh Lưu thị vừa gào khóc, vừa oán hận Mạnh Quảng Hiếu, nếu không phải gã tham lam ruộng đất của nhà Thập Nhị Lang, thì sao có thể liên lụy Đại Lang, để nhi tử bị Đại Lệnh chê bai!
"Nếu nhi tử không thể thi cử, ta, ta sẽ không tha cho ngươi!"
Theo quy định của triều đình, huyện học có tổng cộng hai mươi Lẫm Sinh, phụ sinh và nho sinh không có số lượng cố định.
Lẫm Sinh là những tú tài đã vượt qua kỳ thi viện, mỗi tháng nhận được sáu đấu lương thực, quan phủ còn cấp thêm cá thịt. Nói theo cách của hậu thế, không chỉ được miễn học phí mà còn được nhận học bổng hàng tháng. Phụ sinh và tăng sinh không được đãi ngộ tốt như vậy, tất cả chi phí đều tự túc.
Cách một khoảng thời gian, huyện học trung sẽ tiến hành đánh giá nho sinh thông qua các kỳ khảo thí và kết quả học tập thường ngày, chia thành lục đẳng, chỉ có nhất đẳng và nhị đẳng mới được tiếp tục thi hương, tam đẳng trở xuống thậm chí không được vào trường thi.
Nghĩ rằng vào huyện học là vạn sự đại cát? Giáo thụ và huấn đạo sẽ dùng sự thật như sắt thép để nói cho ngươi biết, mơ giữa ban ngày?
Nếu học hành mười năm mà không có thành tựu gì, hoặc phạm phải lỗi lầm lớn, khai trừ học tịch là nhẹ, còn phải đưa đi sung quân, truy thu lương thực.
Mười năm ăn bao nhiêu, đều phải ói ra cho bằng hết.
Có thể thấy, vào thời Minh sơ, làm quan không dễ dàng, con đường học vấn đương nhiên cũng không dễ đi.
Mạnh Thanh Hải đỗ thi viện, vào tháng tám được vào huyện học.
Do chữ nghĩa văn chương đều là hàng thượng thừa, tháng trước hắn ta được xếp nhất đẳng. Sau khi triều đình ban hành lệnh tiến cử hiền tài, Mạnh Thanh Hải đương nhiên được đưa vào danh sách của huyện học. Nhưng không ngờ, ba nho sinh nhất đẳng, hai nho sinh nhị đẳng, bốn người còn lại đều được thông qua, chỉ có Mạnh Thanh Hải bị loại.
"Mạnh Thanh Hải là do ngươi tiến cử?"
"Thưa vâng, không biết có chuyện gì ạ?"
"Hồ đồ!" Giáo thụ vỗ mạnh vào án thư: "Ta vừa đến đây nên mới có sơ suất. Ngươi nhậm chức ở Uyển Bình đã ba năm, lẽ nào không biết chuyện của Mạnh Thập Nhị Lang? Mạnh Thanh Hải là người thế nào, ngươi cũng không biết?!"
Huấn đạo biến sắc, lập tức mở miệng biện bạch: "Chuyện này chỉ là lời đồn, hơn nữa Mạnh Thập Nhị Lang tòng quân, chỉ nói là báo thù cho phụ thân và ca ca, không hề bị tộc nhân ép buộc."
"Hồ ngôn!" Giáo thụ càng nghiêm khắc hơn: "Nếu thật sự như vậy, sao Đại Lệnh lại cố ý gạch tên hắn ta? Nói thẳng, hài tử này, tài học còn tạm được, phẩm hạnh không tốt?"
"Không chỉ Đại Lệnh." Giáo thụ cố nén cơn giận, ngồi sau án thư: "Hai Huyện Thừa, chủ bộ, đều có ấn tượng không tốt với Mạnh Thanh Hải. Như vậy sao có thể tiến cử?”
Huấn đạo không nói gì. Rõ ràng là giáo thụ bị khiển trách ở huyện nha, tích một bụng hỏa khí, hôm nay không phát tiết ra, ngày sau cũng sẽ tìm cách xả lên người huấn đạo. Thượng cấp nổi giận thì có thể làm gì? Chịu đựng!
Chờ đến khi hỏa khí đã xả gần hết, giáo thụ lấy ra danh sách đã sửa đổi: "Bốn người này, hai ngày sau đến huyện nha diện kiến Đại Lệnh."
Nhận lấy danh sách, huấn đạo xem kỹ, quả nhiên không có tên Mạnh Thanh Hải.
Huấn đạo đứng dậy rời đi, sắc mặt giáo thụ vẫn không vui. Mặc dù mới đến huyện học Uyển Bình, nhưng ông đã làm giáo thụ được chín năm, đánh giá năm sau của ông vô cùng quan trọng. Người giỏi có thể được thăng chức, người bình thường không có công lao, cũng không phạm lỗi sẽ được ban thưởng, nếu được đánh giá kém, e rằng sẽ bị giáng chức.
May mắn thay, ông là bạn cùng niên khoá với hai huyện thừa, có chút giao tình, nếu không… cửa của Huyện Lệnh ông đừng mong vượt qua.
Biết được cách làm người của Mạnh Thanh Hải, càng khiến ông không thích.
Loại phẩm hạnh này, sao có thể không biết xấu hổ mà học theo đạo thánh nhân?
Nếu Mạnh Thanh Hải học hành bình thường, còn có thể tìm lý do để giáng hắn ta xuống lục đẳng, hoặc đuổi ra khỏi huyện học, hoặc đưa đi sung quân. Đáng tiếc, thành tích thi viện của hắn ta không tệ, hơn nữa văn chương kinh nghĩa đều thông, chỉ vì hành vi gia quyến không tốt mà đuổi hắn ta ra khỏi huyện học, e rằng không có lý lắm.
Nghĩ đến đây, sắc mặt của giáo thụ càng thêm u ám.
Ai mà chả vậy, nếu ngươi biết phía trước có tảng đá cứng chắn đường ngươi, nhưng ngươi không thể dời nó đi ngay được, tâm trạng ngươi sẽ vui nổi sao?
Lúc này, huyện học trung đã biết tin bốn nho sinh được tiến cử, vài ngày nữa sẽ diện kiến Đại Lệnh, các nho sinh khác đều đang vỗ tay chúc mừng.
So với vẻ hân hoan của mấy người Đỗ Kỳ, Mạnh Thanh Hải trở nên lúng túng và lẻ loi. Dù hắn ta cố tỏ ra bình tĩnh, nụ cười gượng gạo và những ngón tay hơi run rẩy đã bán đứng tâm trạng thực sự của hắn ta lúc này.
Lưu Cấn nhị đẳng còn được chọn, hắn ta được đánh giá nhất đẳng lại bị gạch tên. Mặc dù huấn đạo không nói rõ, nhưng ý tứ trong lời nói cũng đủ cho hắn ta hiểu, Đại Lệnh vì chuyện xấu mà Mạnh thị làm với Mạnh Thập Nhị Lang nên không có ấn tượng tốt với hắn ta.
Mạnh Thanh Hải ngồi nghiêm chỉnh sau án thư, bên tai như có ai đó đang thì thầm.
Đến khi tan học, hắn ta gần như bỏ chạy khỏi học đường.
Khốn khổ, nhục nhã, không cam lòng.
Những ngày tháng vất vả khổ cực, trong khoảnh khắc này, dường như đều trở thành trò cười.
Lúc về nhà, Mạnh Quảng Hiếu và Mạnh Lưu thị đang đầy mong đợi, còn bày biện một bàn thức ăn ngon, hai phu thê đều mong mỏi đại nhi tử có thể được tiến cử, có cơ hội bay cao bay xa. Không ngờ mọi chuyện lại thành ra thế này, Mạnh Thanh Hải chẳng những không được tiến cử, còn bị Đại Lệnh khiển trách, nói hắn ta phẩm hạnh không tốt.
"Nếu lời này truyền ra ngoài, nhi tử của ta..."
Mạnh Lưu thị ngồi phịch xuống ghế, không ngừng lau nước mắt. Khi các bô lão trong tộc đưa tin về, bà ta còn không tin, Hứa Tam lang thôn bên cạnh thậm chí không đậu Đồng Sinh, nhưng lại được tiến cử vì hiếu nghĩa. Đại lang nhà bà ta rõ ràng thi đỗ tú tài, lại rơi vào tình cảnh thế này sao…
Nỗi lo lắng và bất mãn mấy tháng nay, cuối cùng đã bộc phát. Mạnh Lưu thị vừa gào khóc, vừa oán hận Mạnh Quảng Hiếu, nếu không phải gã tham lam ruộng đất của nhà Thập Nhị Lang, thì sao có thể liên lụy Đại Lang, để nhi tử bị Đại Lệnh chê bai!
"Nếu nhi tử không thể thi cử, ta, ta sẽ không tha cho ngươi!"
