Quyển 1 - Chương 1
Đã gần cuối tháng tám, Lêa, cô gái thứ hai của Pie Đenmax vừa tròn mười bảy. Hai mắt lim dim, nàng ngồi trên mặt đá hãy còn nóng của bức tường nhỏ bao quanh sân thượng ở Môngtiac nhìn ra cánh đòng, nơi thỉnh thoảng phảng phất hương vị biển cả thổi qua rặng thông, đung đưa đôi chân trần rám nắng với bàn chân xỏ trong đôi giày có sọc. Hai tay chống lên bức tường nhỏ, nàng thưởng thức niềm kɧoáı ©ảʍ thấy da thịt mình rạo rực dưới chiếc áo dài mỏng. Nàng hít thở khoan khoái, và nhẹ nhàng duỗi mình tựa chú mèo Môna khi nó thức dậy dưới ánh mặt trời.
Cũng như cha nàng, Lêa yêu mến cái lãnh địa này mà nàng biết rõ từng ngóc ngách như lòng bàn tay mình. Lúc còn bé, nàng núp sau những bó củi cành, những dãy thùng rượu, chơi trò đuổi bắt với những đứa bé anh chị em họ hay bọn con trai, con gái nhà láng giềng. Người bạn cố hữu trong các trò chơi này là Machiax Phaya, con trai người trông coi hầm rượu, hơn cô bé ba tuổi. Hoàn toàn tận tụy, cậu bé ngây ngất trước mỗi nụ cười của cô gái. Mái tóc Lêa thường xuyên xoắn lại thành từng lọn, hai đầu gối xây xát, cặp mắt màu tím mở to dưới hàng mi dài đen nhánh. Trò chơi ưa thích của nàng là thử thách Machiax. Một hôm, cô bé bảo cậu con trai.
- Cậu chỉ cho tớ xem người ta làʍ t̠ìиɦ như thế nào đi.
Cậu ta ôm cô gái vào lòng, đặt từng nụ hôn nhè nhẹ lên khuôn mặt xinh đẹp đang rúc vào đống cỏ khô trong kho lúa. Lim dim đôi mắt màu tím, cô bé chăm chú nhìn theo mỗi cử chỉ của chàng trai.
Đâu đó, trong khu các căn nhà phụ, bỗng nghe tiếng Pie Đenmax, Machiax dừng tay vuốt ve cô gái.
- Cậu tiếp tục đi. - Lêa vừa thầm thì vừa áp chặt vào mái tóc loăn xoăn màu hung của người con trai.
- Có tiếng bố cậu đấy...
- Thì đã sao, cậu sợ hả?
- Không, nhưng nếu ông thấy, sẽ xấu hổ.
- Xấu hổ? Vì sao? Chúng ta có làm điều gì xấu?
- Cậu biết rõ chứ. Bố mẹ cậu luôn luôn đối xử tốt với bố mẹ tớ và với cả tớ nữa.
- Nhưng vì cậu yêu tớ kia mà.
Người con trai ngắm nhìn cô gái hồi lâu. Cô bé xinh đẹp biết chừng nào với mái tóc vàng rực dính những cánh hoa khô nhỏ và những cuộng cỏ, đôi mắt long lanh, miệng hé mở với hai hàm răng nhỏ trắng bóng và ham hố, với cặρ √υ" non tơ vừa mới nhú.
Bàn tay Machiax chìa ra rồi thụt lại. Cậu ta bảo như nói với chính mình:
- Không, như thế không tốt. Không nên như thế..., - Rồi nói thêm, giọng cương quyết hơn - Đúng, tớ yêu cậu và chính vì yêu cậu nên tớ không muốn..., cậu... Cậu là cô tiểu thư trong lâu đài, còn tớ...
Cậu ta bước đi và xuống cầu thang.
- Machiax...
Cậu ta không trả lời và cô bé nghe tiếng cửa kho lúa đóng sập lại.
- Rõ là ngốc...
Cô bé ngủ cho tới chiều tối khi tiếng chuông thứ hai báo hiệu bữa ăn tối đánh thức dậy.
Xa xa, tháp chuông nhà thờ điểm năm tiếng, không rõ ở Lănggông hay Xanh-Mac. Con chó Xuyntăng vui vẻ sủa vang và chạy theo hai chàng trai đang từ trên sân cỏ chạy tới trong tiếng cười vui. Hai anh em Raun và Giăng Lơphevrơ đến trước bức tường Lêa đang ngồi. Hổn hển, cả hai đứng tựa vào tường, hai bên cô gái. Cô ta bĩu môi nhìn hai chàng trai.
- Sao đến muộn thế, tớ cứ tưởng các cậu thích cái con ngốc Nôen Vinlơnxvơ. Chắc nó chẳng biết làm gì cho các cậu thích thú chứ gì?
- Cô ta đâu có ngốc! - Raun lên tiếng.
Chú em vội đá nhẹ cậu anh một cái.
- Ông bố cô ta giữ bọn tớ lại. Ông Vinlơnxvơ cho là chiến tranh chẳng bao lâu nữa sẽ xảy ra.
- Chiến tranh, chiến tranh, người ta chỉ nói tới chiến tranh. Tớ đã chán ngấy ra rồi. Tớ chẳng quan tâm. - Lêa đột ngột nói và vắt chân lên bờ tường.
Cả Raun và Giăng đều ra vẻ sốt sắng cùng chạy bổ đến dưới chân Lêa.
- Hỡi nữ hoàng trong đêm tối của chúng tôi, hỡi ánh dương giữa ban ngày của chúng tôi, hãy thứ lỗi cho chúng tôi. Mặc cho chiến tranh làm xáo động các cô gái và gϊếŧ chết các chàng trai. Nhan sắc mê ly của nàng không thể hạ cố tới những cái xấu xa ấy. Chúng tôi yêu nàng một tình yêu vô song. Trong hai chúng tôi, nàng thích ai, hỡi bà chúa? Nàng hãy chọn đi! Giăng à? Ôi! Con người hạnh phúc! Tôi chết ngay lúc này vì tuyệt vọng đây. - Raun thốt lên và ngã xuống, hai tay chắp lại thành hình giá chữ thập trước ngực.
Với ánh mắt tinh nghịch, Lêa đi vòng quanh anh chàng nằm sóng soài trên mặt đất và bước qua, vẻ khinh miệt, rồi đứng lại lấy chân khẽ hất và nói, giọng vừa bi vừa hài:
- Hắn có vẻ chết hơn là sống!
Khoác tay Giăng lúc này vẫn cố giữ vẻ nghiêm trang, nàng kéo cậu ta đi.
- Cứ mặc cái xác thối rữa ra đấy. Cậu bạn, cậu cứ lại đây tán tỉnh tớ đi.
Đôi trai gái bước đi dưới ánh mắt giả vờ tuyệt vọng của Raun, lúc đó đang ngẩng đầu nhìn họ đi xa dần.
Raun và Giăng là hai chàng trai có thể lực khác thường. Hai mươi mốt và hai mươi tuổi, hai người rất mực gắn bó với nhau, gần như hai anh em sinh đôi. Hễ Raun làm một điều gì dại dột là Giăng lập tức nhận lấy lỗi về mình. Hễ Giăng nhận được một món quà là đem tặng lại anh trai ngay. Hai anh em được nuôi dạy trong một trường trung học nhưng họ làm các giáo sư thất vọng vì thờ ơ với mọi môn học. Liên tục đứng cuối lớp, mãi về sau, mới thi đỗ tú tài. Và chỉ vì - theo lời họ - để làm vui lòng cha mẹ. Nhưng chính - theo lời người ta kể - để tránh những trận đòn mà bà mẹ dữ dằn sẵn sàng ban phát cho một lũ con đông đúc và nghịch ngợm. Góa bụa từ lúc còn rất trẻ với sáu đứa con mà đứa bé nhất mới lên hai, bà Amêli điều khiển một cách kiên nghị các cơ ngơi trồng nho của chồng để lại: trang trại Vecđơne.
Bà Amêli có phần không ưa Lêa, bà cho là cô trái tính trái nết và mất dạy. Ai ai cũng biết là Raun và Giăng Lơphevrơ say mê cô gái; đó là đề tài đùa cợt của bọn con trai trong vùng, còn các cô gái thì bực dọc, tức tối.
- Thật khó mà cưỡng nổi cô ta. Hễ cô ta lim dim đôi mắt nhìn mình là mình muốn ôm ngay vào lòng. - Các chàng trai bảo.
- Cô ả đến là lẳиɠ ɭơ. - Các cô gái cãi lại - Hễ thấy một người đàn ông chú ý tới một cô gái là cô ả tìm cách tán tỉnh người ta cho kỳ được.
- Có thể như thế, nhưng với Lêa thì có thể nói mọi chuyện: về ngựa, về thông, về nho và vô số chuyện khác.
- Đấy là những sở thích của đám nông dân. Cô ả xử sự như một đứa con trai, chứ không phải như một cô gái thượng lưu. Đi xem bò đẻ, xem ngựa giao cấu, hoặc một mình hoặc cùng với đàn ông và lũ người hầu, thức dậy ban đêm để ngắm trăng cùng với con chóXuyntăng, tất cả cái đó liệu có ổn không? Bà mẹ cô ta thật sự tuyệt vọng. Cô ta đã bị đuổi khỏi ký túc xá vì vô kỷ luật. Nhẽ ra cô ả phải noi gương cô chị Phrăngxoadơ, một cô gái thật sự...
- Nhưng Phrăngxoadơ thì chán chết, chỉ chăm chăm chú chú tới âm nhạc và quần áo...
Thực tế, sức thu hút của Lêa đối với đàn ông là tuyệt đối. Không một ai cưỡng nổi. Dù trẻ dù già, dù tá điền hay chủ đất, đều bị cô gái chinh phục. Chỉ vì một nụ cười của nàng, không ít người sẵn sàng làm những điều dại dột nhất và trước tiên là ông bố.
Mỗi khi phạm một lầm lỗi là cô gái đi tìm ông bố trong văn phòng, ngồi lên đầu gối và rúc vào lòng ông. Những lúc đó, Pie Đenmax cảm thấy một niềm hạnh phúc mà ông ta phải lim dim đôi mắt để tận hưởng.
Vùng dậy, Raun đuổi kịp Lêa và Giăng
- Cô em ơi, anh sống lại rồi. Hai người nói chuyện gì với nhau thế?
- Nói về buổi dạ hội tổ chức ngày mai ở nhà ông đờ Acgila, và về việc Lêa nên mặc áo gì để dự vũ hội.
- Áo gì thì tớ cũng tin chắc rằng cậu sẽ là người đẹp số một. - Raun vừa nói vừa quàng tay vào ngang lưng Lêa.
Cô gái cười và tránh ra:
- Thôi đi nào, cậu đừng cù tớ như thế. Buổi dạ hội chắc sẽ tuyệt vời. Ở cái tuổi hai tư, Lôrăng sẽ là người hùng trong vũ hội. Sau cuộc đi chơi và ăn ngoài trời, sẽ có khiêu vũ, ăn khuya và đót pháo hoa. Chỉ có thế thôi!
- Lôrăng sẽ hai lần là người hùng của vũ hội. - Giăng nói.
- Sao? - Lêa hỏi và ngước lên về phía Giăng khuôn mặt xinh đẹp lấm chấm vài nốt tàn nhang.
- Tớ không thể nói với cậu, vì còn là điều bí mật.
- Thế nào, cậu mà cũng có những điều giấu tớ à? Còn cậu, Raun, cậu có biết gì không?
- Có, chút đỉnh...
- Thế mà tớ đinh ninh tớ là bạn các cậu, các cậu yêu mến tớ nên không có gì phải giấu giếm tớ cơ đấy. - Lêa nói và ngồi phịch xuống chiếc ghế đá áp sát vào tường hầm rượu trông thẳng ra cánh đồng nho, và vờ lấy gấu áo lau mắt.
Vừa giả vờ sụt sịt, Lêa vừa ghé mắt quan sát hai chàng trai đang nhìn nhau, bối rối. Thấy vẻ do dự của họ, cô gái quyết tấn công và ngẩng đôi mắt tưởng như đẫm lệ lên:
- Các cậu đi đi, các cậu làm tớ đau khổ quá chừng, tớ không muốn nhìn mặt các cậu nữa đâu.
Thế là Raun quyết định:
- Thế này này. Ngày mai, ông đờ Acgila sé báo tin cưới vợ cho con trai...
- Cưới vợ cho con trai? - Lêa cắt ngang lời cậu ta.
Cô gái thôi ngay trò giả đò và nói, giọng hết sức dữ dằn:
- Cậu hoàn toàn điên rồi. Lôrăng không hề có ý địng cưới vợ, nếu có thì anh ấy đã nói với tớ.
- Có lẽ hắn chưa có cơ hội, nhưng cậu biết rõ là từ nhỏ, hắn đã hứa hôn với cô em họ là Cami Acgila rồi chứ? - Raun nói tiếp.
- Với Cami Acgila ư? Nhưng anh ấy có yêu cô ta đâu! Chỉ là chuyện trẻ con để làm trò đùa cho bố mẹ thôi mà.
- Cậu nhầm rồi. Ngày mai sẽ thông báo lễ đính hôn chính thức của Lôrăng và Cami, và lễ cưới sẽ tổ chức rất sớm, vì chiến tranh...
Lêa không nghe gì nữa. Vừa vui đáy, giờ đã cảm thấy cực kỳ kinh hoàng. Nàng hết sốt lại lạnh, đau ngực, nhức đầu. Lôrăng cưới vợ ư? Vô lý... Con bé Cami mà ai nấy đều ca ngợi ấy, đâu có thể làm vợ anh, nó là một cô ả trí thức luôn luôn vùi đầu vào sách vở, là một cô gái thị thành. Anh không thể lấy cô gái ấy vì người anh yêu là mình kia mà... Mình thấy rõ điều đó qua cách hôm nọ anh cầm tay và nhìn mình... Mình biết, mình cảm nhận điều đó.
- Hítle cóc cần...
- Nhưng dẫu sao thì Ba Lan...
Say sưa tranh luận, hai chàng trai không chú ý tới sự đổi thay trong thái độ của Lêa.
- Tớ phải gặp anh ấy. - Nàng nói to.
- Cậu bảo gì? - Giăng hỏi.
- Không gì hết, tớ nói là đã đến lúc tớ phải trở về nhà.
- Đã về à? Chúng ta vừa mới đến.
- Tớ mệt, tớ đau đầu.
- Dù sao, ngày mai, ở Rôsơ-Blăngsơ, tớ cũng muốn cậu chỉ nhảy với Raun và tớ thôi.
- Đồng ý, đồng ý. - Lêa đáp, vẻ mệt mỏi, và đứng dậy.
- Hoan hô! - Cả hai chàng trai đồng thanh thốt lên.
- Cậu chuyển giúp lời bọn này kính chào mẹ cậu.
- Tớ sẽ chuyển. Hẹn ngày mai.
- Cậu chớ quên đấy nhé: cậu sẽ chỉ nhảy với bọn này thôi.
Trên đường về, Raun và Giăng chạy nhảy tung tăng (Nguyên văn: chạy nhảy như những chú chó con).
"Bọn họ nghịch ngợm thật", Lêa nghĩ bụng.
Không quay về nhà, nàng đi về phía mô đất có cây thập tự, nơi nàng vẫn tới ẩn náu mỗi lúc trong lòng phiền muộn.
Trong tuổi ấy thơ, mỗi lúc cãi vã với chị em, bị bà Ruýt phạt vì xao nhãng công việc, nhất là khi bị mẹ la mắng, Lêa đến ẩn náu trong một ngôi nhà thờ nhỏ ở chốn này để quên đi nỗi đau buồn hay giận dỗi. Nàng tránh căn trại của bà cụ Xiđôni, người đầu bếp ngày trước trong lâu đài, nay đã nghỉ việc vì bệnh tật hơn là vì tuổi tác. Để đền đáp công lao, Pie Đenmax biếu bà cụ ngôi nhà ở chỗ xao nhất này trong vùng. Lêa thường tới chuyện gẫu với bà già, và mõi lần, bà cụ tha thiết mời nàng một ly rượu hắc bồn tử do tự tay cụ cất lấy. Cụ rất kiêu hãnh về món rượu và chờ một lời ngợi khen mà Lêa không bao giờ quên nói, tuy rất sợ rượu hắc bồn tử.
Nhưng hôm nay, nàng không sao đủ sức đến đấy nghe cụ Xiđôni chuyện gẫu và uống rượu của cụ.
Hổn hển, nàng dừng lại dưới chân giá chữ thập và ngồi phịch xuống bực tam cấp đầu tiên, hai bàn tay lạnh giá ôm lấy đầu. Nàng cảm thấy một nỗi đau khủng khϊếp, hai thái dương giật giật, hai tai ù lên, miệng đắng ngắt; nàng ngẩng đầu và nhổ nước bọt:
- Không, không thể thế được! Không đúng!
Chắc hẳn hai anh em nhà Lơphevrơ nói như vậy là vì ghen tị. Người ta đâu có cưới nhau vì cái cớ đính hôn lúc còn nhỏ? Vả lại, Cami quả là quá vô duyên đối với Lôrăng. Với cái vẻ uyên bác và sầu não của cô ta, với thể trạng mà người ta bảo là mong manh và với những cung cách quá ẻo lả. Phải sống với một người đàn bà như vậy thì phiền muộn biết chừng nào! Không, Lôrăng không thể yêu cô ta: chính anh yêu nàng, chứ không phải yêu cái con bé gầy gò, đến không biết cả cách ngồi cho đàng hoàng trên lưng ngựa hoặc không khiêu vũ được suốt đêm... Anh yêu nàng, Lêa tin chắc như vậy. Nàng thấy rõ điều đó qua cách anh cầm tay nàng, qua ánh mắt anh tìm kiếm ánh mắt nàng... Mới hôm qua thôi, trên bãi biển... nàng đã ngửa đầu ra sau... Nàng cảm thấy rõ rệt anh thèm khát hôn nàng đến chừng nào. Dĩ nhiên, anh không làm gì cả... Các chàng trai trong xã hội thượng lưu thật đến khó chịu vì bị gò bó bởi nền giáo dục của họ! Không, Lôrăng không thể yêu Cami.
Niềm tin ấy khiến Lêa lại trở nên can đảm. Nàng đứng vụt dậy, quyết tâm tìm hiểu thực chất câu chuyện đùa ấy và bắt hai anh em Lơphevrơ phải trả giá đắt cho lối cười cợt khiếm nhã của họ. Nàng ngẩng đầu nhìn giá chữ thập và thì thầm:
- Cầu xin Người giúp con!
Ba nàng đã ở suốt ngày ở Rôsơ-Blăngsơ, chắc hẳn sắp trở về. Nàng quyết đi gặp ông. Qua ông, nàng sẽ biết rõ tình hình.
Dọc đường, nàng bắt gặp ông đi về phía mình.
- Ba thấy con chạy như bị ma đuổi. Mấy chị em lại cãi nhau hả? Mặt con đỏ rực và tóc tai rói bù lên thế kia.
Gặp bố, Lêa cố lấy lại nét mặt bình tĩnh giống như kiểu đàn bà thoa vội một lớp phấn mỏng khi có người tới thăm bất ngờ: kết quả không mấy mỹ mãn. Nàng cố nở nụ cười và khoác tay bố, ngả đầu lên vai ông, nàng nói, giọng rất mực âu yếm:
- Ba ơi, gặp ba, con vui mừng quá chừng, chính con đi tìm ba mà. Hôm nay trời đẹp quá, phải không ba?
Có phần ngạc nhiên về lời lẽ ba hoa của Lêa, Pie Đenmax siết chặt con vào lòng trong lúc ngắm nhìn những sườn đồi trồng đầy nho trong cảnh hài hòa và thanh bình tuyệt mỹ. Ông thở dài:
- Đúng, một ngày đẹp, một ngày thanh bình; phải chăng là ngày thanh bình cuối cùng?
Lêa lơ đễnh hỏi:
- Ngày cuối cùng? Sao vậy ba? Mùa hè chưa kết thúc, và ở Môngtiac, mùa thu bao giờ cũng là mùa đẹp nhất cơ mà.
Pie Đenmax nới vòng tay và nói, giọng mơ màng:
- Đúng, mùa thu là mùa đẹp nhất, nhưng thái độ vô tư lự của con làm ba kinh ngạc; xung quanh con, tất cả đều báo hiệu chiến tranh, thế mà con...
- Chiến tranh!... Chiến tranh!... - Cô gái lạnh lùng cắt ngang lời cha - Con chán chiến tranh rồi... Hítle đâu có điên rồ tới mức tuyên chiến với Ba Lan... Vả lại, dù hắn có gây chiến ở đấy đi nữa, thì cái ấy có quan hệ gì đối với chúng ta? Bọn Ba Lan ấy, họ cứ tự lo liệu lấy!...
- Im đi, con chẳng hiểu gì về những điều con nói cả. - Ông bố thết lên và bóp mạnh cánh tay con gái - Con đừng bao giờ nói những điều như thế nữa: giữa Anh và Pháp có hiệp ước liên minh. Không bên nào được vi phạm.
- Thì người Nga cũng đã liên minh với Đức.
- Thật là nhục nhã cho họ và sẽ có ngày Xtalin thấy mình bị đánh lừa.
- Nhưng còn Sămbeclanh? (Thủ tướng Anh thời kỳ 1939-1940, người tuyên chiến với Đức quốc xã năm 1939).
- Sămbeclanh sẽ làm theo danh dự, ông ta sẽ khẳng định cho Hítle thấy ý chí tôn trọng hiệp ước Anh - Ba Lan của mình.
- Thế thì sao hả ba?
- Thì sao à? Thì là chiến tranh chứ sao!
Một thoáng im lặng với hình ảnh chiến tranh sừng sững trước mặt hai cha con. Cuối cùng Lêa phá tan phút im lặng ấy.
- Thế nhưng Lôrăng đờ Acgila bảo chúng ta chưa sẵn sàng, vũ khí chúng ta sản xuất từ những năm 14 - 18, chỉ đang đưa vào bảo tàng quân đội; không quân của chúng ta là con số không, còn trọng pháo thì dễ bị tiêu hủy.
- Con bảo không muốn nghe nói về chiến tranh, thế mà ba thấy con còn thông thạo quân lực của chúng ta hơn cả ba nữa kia đấy. Thế còn dũng khí của binh sĩ ta thì con thấy thế nào?
- Lôrăng bảo người Pháp không muốn đánh nhau...
- Thế nhưng vẫn phải đánh...
-... và tất cả sẽ bị gϊếŧ sạch, chẳng vì một cái gì cả mà chỉ vì một cuộc chiến tranh không phải là chiến tranh của chính họ...
- Họ sẽ chết vì nền tự do...
Cô gái nói không thành lời và quay mặt đi để ông bố không nhìn thấy những giọt nước mắt.
Sửng sốt vì những lời nói của con gái, ông bố không nhận thấy gì hết.
- Giá con là con trai thì ba phải nói con là một kẻ hèn nhát, Lêa ạ.
- Con không biết, ba ơi, con xin lỗi ba, con làm ba phiền lòng, nhưng con sợ lắm...
- Tất cả chúng ta đều sợ...
- Lôrăng thì không, anh ấy bảo anh làm nghĩa vụ của mình tuy tin chắc chúng ta sẽ bị đánh bại.
- Ông bố cậu ta, chiều nay, cũng nói với ba những lời thất bại chủ nghĩa như vậy.
- A! Ba vừa ở Rôsơ-Blăngsơ phải không ba?
- Phải.
Lêa cầm tay bố và vừa kéo ông đi vừa mỉm cười hết sức âu yếm.
- Chúng ta về thôi, ba, không thì mẹ con lại lo vì đã muộn rồi.
- Con nói phải. - Ông bố đáp và cũng mỉm cười với con gái.
Hai bố con dừng chân ở Benlơvuy để chào bà cụ Xiđôni lúc đó vừa ăn tối xong và đang ngồi trên ghế hóng mát trước nhà.
- Thế nào, khỏe mạnh chứ, cụ Xiđôni?
- Ồ! Thưa ông, tình hình rồi có thể tồi tệ hơn kia đấy. Chừng nào còn đẹp trời thì bộ xương già này còn được sưởi ấm. Vả lại, thưa ông, làm sao ở chốn này mà lòng lại không thanh thản?
Khoát rộng tay, bà cụ chỉ cho họ cảnh quan tuyệt diệu, nơi có thể - theo lời cụ - đứng nhìn dãy Pirênê khi đẹp trời. Ánh chiều tà làm lấp lánh màu xanh tươi trên các cánh đồng nho, nhuộm vàng những con đường bụi bặm, tô nâu lớp ngói trên các nóc hầm rượu, bao phủ lên mọi vật một vẻ thanh bình giả dối.
- Mời ông vào nhấp một ly rượu nhạt...
Nhưng hai bố con nghe tiếng chuông báo giờ ăn tối nên không vào uống rượu hắc bồn tử của bà cụ.
Trên đường về nhà, tay khoác tay bố, Lêa hỏi ông:
- Ngoài chuyện chiến tranh, ba có còn nói chuyện gì khác với ông đờ Acgila không? Ba có nói về buổi vũ hội ngày mai không?
Muốn xóa trong trí cô gái câu chuyện lúc nãy, Pie Đenmax đáp:
- Đấy sẽ là một buổi vũ hội hết sức tưng bừng, chưa từng thấy đã lâu. Ba cũng có thể nói với con một điều bí mật, nếu con hứa với ba không nói lại với chị gái và em gái con, vì chúng không sao giữ kín được mồm miệng đâu.
Bất giác, Lêa đi chậm lại, hai chân bỗng nhiên nặng trĩu.
- Một điều bí mật hả ba?...
- Đúng. Ông đờ Acgila sẽ báo tin lễ đính hôn của con trai.
Lêa im lặng dừng bước.
- Con không hỏi cậu ta kết hôn với ai à?
- Với ai? - Cuối cùng cô gái ấp úng.
- Với Cami đờ Acgila, cô em họ. Không ai lạ gì chuyện đó, song vì nghe rục rịch chiến tranh nên Cami muốn tổ chức sớm hôn lễ... nhưng... con làm sao vậy?
Pie Đenmax vội giữ tay con gái vì cô suýt ngã.
- Con yêu quý, con tái mét đi rồi... có việc gì vậy? Chí ít con cũng không ốm đấy chứ? Hay vì đám cưới của Lôrăng?... Con không say mê cậu ta chứ?
- Có, con yêu anh ấy và anh ấy yêu con!
Sững sờ, ông dìu Lêa tới một chiếc ghế bên lề đường để con gái ngồi xuống và tự ông cũng ngồi phịch xuống bên cạnh.
- Con nói gì với ba vậy? Không bao giờ nó có thể bảo con là nó yêu con vì đã từ lâu nó vốn biết nó phải kết hôn với cô em họ kia mà. Do đâu mà con tin là nó yêu con?
- Con biết anh ấy yêu con, chỉ có thế thôi.
- Chỉ có thế thôi!...
- Con sẽ nói với anh ấy là con yêu anh, và như thế anh ấy không thhẻ cưới cái cô em họ ngốc nghếch kia nữa.
Pie Đenmax nhìn con, lúc đầu với vẻ buồn bã, về sau với thái độ nghiêm khắc.
- Trước hết, Cami đờ Acgila không phải là một cô bé ngốc nghếch, mà là một cô gái xinh đẹp, có giáo dục và học vấn cao, hoàn toàn thích hợp với Lôrăng...
- Con tin chắc là không.
- Lôrăng là một chàng trai sống theo những nguyên tắc cứng rắn; một cô gái như con sẽ rất nhanh chóng làm nó chán nản.
- Điều đó không quan trọng đối với con, dù anh ấy thế nào, con cũng vẫn yêu. Con sẽ bảo anh ấy...
- Con sẽ không nói gì với nó hết. Ba không muốn con gái mình đi tán tỉnh một chàng trai đã có người yêu.
- Không đúng, người yêu của anh ấy, chính là con.
Trước vẻ mặt sững sờ của con, Pie Đenmax lên tiếng sau một thoáng ngập ngừng:
- Nó không yêu con đâu. Chính bản thân nó vui mừng báo với ba cái tin nó cưới vợ.
Tiếng kêu phát ra từ cổ họng con gái làm ông đau nhói như một cú đánh. Mới cách đây ít lâu thôi, Lêa của ông còn là một con bé. Nó còn chạy vào giường ông khi nó sợ bầy sói trong truyện cổ tích của bà già Ruýt, thế mà nay nó đã đắm đuối yêu đương.
- Con gái xinh đẹp của ba, con cừu non của ba, ba van con.
- Ba... ba ơi!...
- Thôi nào, thôi nào! Ba đây này... con lau nước mắt đi... nếu thấy con thế này thì mẹ con sẽ đâm ốm mất thôi. Con hãy hứa với ba là con sẽ xử sự đúng mực. Con không được hạ mình xuống tới mức thú nhận tình yêu của con với Lôrăng. Con phải quên nó đi.
Lêa không nghe cha nói. Trong đầu óc hoang mang, đàn dà nảy sinh một ý nghĩ khiến cô gái lấy lại bình tĩnh. Nàng cầm lấy chiếc mùi xoa của bố, hỉ mũi ầm ĩ, "không phải như một cô gái hào hoa" - theo lối nói của Phrăngxoadơ - và ngẩng cao khuôn mặt còn ngấn lệ nhưng đã tươi cười.
- Ba ơi, ba nói đúng, con sẽ quên anh ấy.
Nét mặt sững sờ của Pie Đenmax chắc hẳn trông buồn cười lắm vì Lêa bỗng phả lên cười.
"Quả mình không hiểu tí gì về đàn bà hết". Ông nghĩ bụng, trong lòng như cất được một gánh nặng.
Nghe tiếng chuông thứ hai báo bữa ăn tối, hai bố con rảo bước.
Lêa chạy về phòng, hài lòng đã thoát khỏi cặp mắt luôn luôn chăm chú của bà Ruýt, vẩy nước mát lạnh lên mặt và chải lại tóc. Ngắm nhìn bóng mình trong gương, nàng không lấy gì buồn bã cho lắm. "Không đến nỗi nào". Nàng thầm nghĩ. Chỉ có ánh mắt là long lanh hơn thường ngày.
Cũng như cha nàng, Lêa yêu mến cái lãnh địa này mà nàng biết rõ từng ngóc ngách như lòng bàn tay mình. Lúc còn bé, nàng núp sau những bó củi cành, những dãy thùng rượu, chơi trò đuổi bắt với những đứa bé anh chị em họ hay bọn con trai, con gái nhà láng giềng. Người bạn cố hữu trong các trò chơi này là Machiax Phaya, con trai người trông coi hầm rượu, hơn cô bé ba tuổi. Hoàn toàn tận tụy, cậu bé ngây ngất trước mỗi nụ cười của cô gái. Mái tóc Lêa thường xuyên xoắn lại thành từng lọn, hai đầu gối xây xát, cặp mắt màu tím mở to dưới hàng mi dài đen nhánh. Trò chơi ưa thích của nàng là thử thách Machiax. Một hôm, cô bé bảo cậu con trai.
Cậu ta ôm cô gái vào lòng, đặt từng nụ hôn nhè nhẹ lên khuôn mặt xinh đẹp đang rúc vào đống cỏ khô trong kho lúa. Lim dim đôi mắt màu tím, cô bé chăm chú nhìn theo mỗi cử chỉ của chàng trai.
Đâu đó, trong khu các căn nhà phụ, bỗng nghe tiếng Pie Đenmax, Machiax dừng tay vuốt ve cô gái.
- Cậu tiếp tục đi. - Lêa vừa thầm thì vừa áp chặt vào mái tóc loăn xoăn màu hung của người con trai.
- Có tiếng bố cậu đấy...
- Thì đã sao, cậu sợ hả?
- Không, nhưng nếu ông thấy, sẽ xấu hổ.
- Xấu hổ? Vì sao? Chúng ta có làm điều gì xấu?
- Cậu biết rõ chứ. Bố mẹ cậu luôn luôn đối xử tốt với bố mẹ tớ và với cả tớ nữa.
- Nhưng vì cậu yêu tớ kia mà.
Người con trai ngắm nhìn cô gái hồi lâu. Cô bé xinh đẹp biết chừng nào với mái tóc vàng rực dính những cánh hoa khô nhỏ và những cuộng cỏ, đôi mắt long lanh, miệng hé mở với hai hàm răng nhỏ trắng bóng và ham hố, với cặρ √υ" non tơ vừa mới nhú.
- Không, như thế không tốt. Không nên như thế..., - Rồi nói thêm, giọng cương quyết hơn - Đúng, tớ yêu cậu và chính vì yêu cậu nên tớ không muốn..., cậu... Cậu là cô tiểu thư trong lâu đài, còn tớ...
Cậu ta bước đi và xuống cầu thang.
- Machiax...
Cậu ta không trả lời và cô bé nghe tiếng cửa kho lúa đóng sập lại.
- Rõ là ngốc...
Cô bé ngủ cho tới chiều tối khi tiếng chuông thứ hai báo hiệu bữa ăn tối đánh thức dậy.
Xa xa, tháp chuông nhà thờ điểm năm tiếng, không rõ ở Lănggông hay Xanh-Mac. Con chó Xuyntăng vui vẻ sủa vang và chạy theo hai chàng trai đang từ trên sân cỏ chạy tới trong tiếng cười vui. Hai anh em Raun và Giăng Lơphevrơ đến trước bức tường Lêa đang ngồi. Hổn hển, cả hai đứng tựa vào tường, hai bên cô gái. Cô ta bĩu môi nhìn hai chàng trai.
- Cô ta đâu có ngốc! - Raun lên tiếng.
Chú em vội đá nhẹ cậu anh một cái.
- Ông bố cô ta giữ bọn tớ lại. Ông Vinlơnxvơ cho là chiến tranh chẳng bao lâu nữa sẽ xảy ra.
- Chiến tranh, chiến tranh, người ta chỉ nói tới chiến tranh. Tớ đã chán ngấy ra rồi. Tớ chẳng quan tâm. - Lêa đột ngột nói và vắt chân lên bờ tường.
Cả Raun và Giăng đều ra vẻ sốt sắng cùng chạy bổ đến dưới chân Lêa.
- Hỡi nữ hoàng trong đêm tối của chúng tôi, hỡi ánh dương giữa ban ngày của chúng tôi, hãy thứ lỗi cho chúng tôi. Mặc cho chiến tranh làm xáo động các cô gái và gϊếŧ chết các chàng trai. Nhan sắc mê ly của nàng không thể hạ cố tới những cái xấu xa ấy. Chúng tôi yêu nàng một tình yêu vô song. Trong hai chúng tôi, nàng thích ai, hỡi bà chúa? Nàng hãy chọn đi! Giăng à? Ôi! Con người hạnh phúc! Tôi chết ngay lúc này vì tuyệt vọng đây. - Raun thốt lên và ngã xuống, hai tay chắp lại thành hình giá chữ thập trước ngực.
Với ánh mắt tinh nghịch, Lêa đi vòng quanh anh chàng nằm sóng soài trên mặt đất và bước qua, vẻ khinh miệt, rồi đứng lại lấy chân khẽ hất và nói, giọng vừa bi vừa hài:
- Hắn có vẻ chết hơn là sống!
Khoác tay Giăng lúc này vẫn cố giữ vẻ nghiêm trang, nàng kéo cậu ta đi.
- Cứ mặc cái xác thối rữa ra đấy. Cậu bạn, cậu cứ lại đây tán tỉnh tớ đi.
Đôi trai gái bước đi dưới ánh mắt giả vờ tuyệt vọng của Raun, lúc đó đang ngẩng đầu nhìn họ đi xa dần.
Raun và Giăng là hai chàng trai có thể lực khác thường. Hai mươi mốt và hai mươi tuổi, hai người rất mực gắn bó với nhau, gần như hai anh em sinh đôi. Hễ Raun làm một điều gì dại dột là Giăng lập tức nhận lấy lỗi về mình. Hễ Giăng nhận được một món quà là đem tặng lại anh trai ngay. Hai anh em được nuôi dạy trong một trường trung học nhưng họ làm các giáo sư thất vọng vì thờ ơ với mọi môn học. Liên tục đứng cuối lớp, mãi về sau, mới thi đỗ tú tài. Và chỉ vì - theo lời họ - để làm vui lòng cha mẹ. Nhưng chính - theo lời người ta kể - để tránh những trận đòn mà bà mẹ dữ dằn sẵn sàng ban phát cho một lũ con đông đúc và nghịch ngợm. Góa bụa từ lúc còn rất trẻ với sáu đứa con mà đứa bé nhất mới lên hai, bà Amêli điều khiển một cách kiên nghị các cơ ngơi trồng nho của chồng để lại: trang trại Vecđơne.
Bà Amêli có phần không ưa Lêa, bà cho là cô trái tính trái nết và mất dạy. Ai ai cũng biết là Raun và Giăng Lơphevrơ say mê cô gái; đó là đề tài đùa cợt của bọn con trai trong vùng, còn các cô gái thì bực dọc, tức tối.
- Thật khó mà cưỡng nổi cô ta. Hễ cô ta lim dim đôi mắt nhìn mình là mình muốn ôm ngay vào lòng. - Các chàng trai bảo.
- Cô ả đến là lẳиɠ ɭơ. - Các cô gái cãi lại - Hễ thấy một người đàn ông chú ý tới một cô gái là cô ả tìm cách tán tỉnh người ta cho kỳ được.
- Có thể như thế, nhưng với Lêa thì có thể nói mọi chuyện: về ngựa, về thông, về nho và vô số chuyện khác.
- Đấy là những sở thích của đám nông dân. Cô ả xử sự như một đứa con trai, chứ không phải như một cô gái thượng lưu. Đi xem bò đẻ, xem ngựa giao cấu, hoặc một mình hoặc cùng với đàn ông và lũ người hầu, thức dậy ban đêm để ngắm trăng cùng với con chóXuyntăng, tất cả cái đó liệu có ổn không? Bà mẹ cô ta thật sự tuyệt vọng. Cô ta đã bị đuổi khỏi ký túc xá vì vô kỷ luật. Nhẽ ra cô ả phải noi gương cô chị Phrăngxoadơ, một cô gái thật sự...
- Nhưng Phrăngxoadơ thì chán chết, chỉ chăm chăm chú chú tới âm nhạc và quần áo...
Thực tế, sức thu hút của Lêa đối với đàn ông là tuyệt đối. Không một ai cưỡng nổi. Dù trẻ dù già, dù tá điền hay chủ đất, đều bị cô gái chinh phục. Chỉ vì một nụ cười của nàng, không ít người sẵn sàng làm những điều dại dột nhất và trước tiên là ông bố.
Mỗi khi phạm một lầm lỗi là cô gái đi tìm ông bố trong văn phòng, ngồi lên đầu gối và rúc vào lòng ông. Những lúc đó, Pie Đenmax cảm thấy một niềm hạnh phúc mà ông ta phải lim dim đôi mắt để tận hưởng.
Vùng dậy, Raun đuổi kịp Lêa và Giăng
- Cô em ơi, anh sống lại rồi. Hai người nói chuyện gì với nhau thế?
- Nói về buổi dạ hội tổ chức ngày mai ở nhà ông đờ Acgila, và về việc Lêa nên mặc áo gì để dự vũ hội.
- Áo gì thì tớ cũng tin chắc rằng cậu sẽ là người đẹp số một. - Raun vừa nói vừa quàng tay vào ngang lưng Lêa.
Cô gái cười và tránh ra:
- Thôi đi nào, cậu đừng cù tớ như thế. Buổi dạ hội chắc sẽ tuyệt vời. Ở cái tuổi hai tư, Lôrăng sẽ là người hùng trong vũ hội. Sau cuộc đi chơi và ăn ngoài trời, sẽ có khiêu vũ, ăn khuya và đót pháo hoa. Chỉ có thế thôi!
- Lôrăng sẽ hai lần là người hùng của vũ hội. - Giăng nói.
- Sao? - Lêa hỏi và ngước lên về phía Giăng khuôn mặt xinh đẹp lấm chấm vài nốt tàn nhang.
- Tớ không thể nói với cậu, vì còn là điều bí mật.
- Thế nào, cậu mà cũng có những điều giấu tớ à? Còn cậu, Raun, cậu có biết gì không?
- Có, chút đỉnh...
- Thế mà tớ đinh ninh tớ là bạn các cậu, các cậu yêu mến tớ nên không có gì phải giấu giếm tớ cơ đấy. - Lêa nói và ngồi phịch xuống chiếc ghế đá áp sát vào tường hầm rượu trông thẳng ra cánh đồng nho, và vờ lấy gấu áo lau mắt.
Vừa giả vờ sụt sịt, Lêa vừa ghé mắt quan sát hai chàng trai đang nhìn nhau, bối rối. Thấy vẻ do dự của họ, cô gái quyết tấn công và ngẩng đôi mắt tưởng như đẫm lệ lên:
- Các cậu đi đi, các cậu làm tớ đau khổ quá chừng, tớ không muốn nhìn mặt các cậu nữa đâu.
Thế là Raun quyết định:
- Thế này này. Ngày mai, ông đờ Acgila sé báo tin cưới vợ cho con trai...
- Cưới vợ cho con trai? - Lêa cắt ngang lời cậu ta.
Cô gái thôi ngay trò giả đò và nói, giọng hết sức dữ dằn:
- Cậu hoàn toàn điên rồi. Lôrăng không hề có ý địng cưới vợ, nếu có thì anh ấy đã nói với tớ.
- Có lẽ hắn chưa có cơ hội, nhưng cậu biết rõ là từ nhỏ, hắn đã hứa hôn với cô em họ là Cami Acgila rồi chứ? - Raun nói tiếp.
- Với Cami Acgila ư? Nhưng anh ấy có yêu cô ta đâu! Chỉ là chuyện trẻ con để làm trò đùa cho bố mẹ thôi mà.
- Cậu nhầm rồi. Ngày mai sẽ thông báo lễ đính hôn chính thức của Lôrăng và Cami, và lễ cưới sẽ tổ chức rất sớm, vì chiến tranh...
Lêa không nghe gì nữa. Vừa vui đáy, giờ đã cảm thấy cực kỳ kinh hoàng. Nàng hết sốt lại lạnh, đau ngực, nhức đầu. Lôrăng cưới vợ ư? Vô lý... Con bé Cami mà ai nấy đều ca ngợi ấy, đâu có thể làm vợ anh, nó là một cô ả trí thức luôn luôn vùi đầu vào sách vở, là một cô gái thị thành. Anh không thể lấy cô gái ấy vì người anh yêu là mình kia mà... Mình thấy rõ điều đó qua cách hôm nọ anh cầm tay và nhìn mình... Mình biết, mình cảm nhận điều đó.
- Hítle cóc cần...
- Nhưng dẫu sao thì Ba Lan...
Say sưa tranh luận, hai chàng trai không chú ý tới sự đổi thay trong thái độ của Lêa.
- Tớ phải gặp anh ấy. - Nàng nói to.
- Cậu bảo gì? - Giăng hỏi.
- Không gì hết, tớ nói là đã đến lúc tớ phải trở về nhà.
- Đã về à? Chúng ta vừa mới đến.
- Tớ mệt, tớ đau đầu.
- Dù sao, ngày mai, ở Rôsơ-Blăngsơ, tớ cũng muốn cậu chỉ nhảy với Raun và tớ thôi.
- Đồng ý, đồng ý. - Lêa đáp, vẻ mệt mỏi, và đứng dậy.
- Hoan hô! - Cả hai chàng trai đồng thanh thốt lên.
- Cậu chuyển giúp lời bọn này kính chào mẹ cậu.
- Tớ sẽ chuyển. Hẹn ngày mai.
- Cậu chớ quên đấy nhé: cậu sẽ chỉ nhảy với bọn này thôi.
Trên đường về, Raun và Giăng chạy nhảy tung tăng (Nguyên văn: chạy nhảy như những chú chó con).
"Bọn họ nghịch ngợm thật", Lêa nghĩ bụng.
Không quay về nhà, nàng đi về phía mô đất có cây thập tự, nơi nàng vẫn tới ẩn náu mỗi lúc trong lòng phiền muộn.
Trong tuổi ấy thơ, mỗi lúc cãi vã với chị em, bị bà Ruýt phạt vì xao nhãng công việc, nhất là khi bị mẹ la mắng, Lêa đến ẩn náu trong một ngôi nhà thờ nhỏ ở chốn này để quên đi nỗi đau buồn hay giận dỗi. Nàng tránh căn trại của bà cụ Xiđôni, người đầu bếp ngày trước trong lâu đài, nay đã nghỉ việc vì bệnh tật hơn là vì tuổi tác. Để đền đáp công lao, Pie Đenmax biếu bà cụ ngôi nhà ở chỗ xao nhất này trong vùng. Lêa thường tới chuyện gẫu với bà già, và mõi lần, bà cụ tha thiết mời nàng một ly rượu hắc bồn tử do tự tay cụ cất lấy. Cụ rất kiêu hãnh về món rượu và chờ một lời ngợi khen mà Lêa không bao giờ quên nói, tuy rất sợ rượu hắc bồn tử.
Nhưng hôm nay, nàng không sao đủ sức đến đấy nghe cụ Xiđôni chuyện gẫu và uống rượu của cụ.
Hổn hển, nàng dừng lại dưới chân giá chữ thập và ngồi phịch xuống bực tam cấp đầu tiên, hai bàn tay lạnh giá ôm lấy đầu. Nàng cảm thấy một nỗi đau khủng khϊếp, hai thái dương giật giật, hai tai ù lên, miệng đắng ngắt; nàng ngẩng đầu và nhổ nước bọt:
- Không, không thể thế được! Không đúng!
Chắc hẳn hai anh em nhà Lơphevrơ nói như vậy là vì ghen tị. Người ta đâu có cưới nhau vì cái cớ đính hôn lúc còn nhỏ? Vả lại, Cami quả là quá vô duyên đối với Lôrăng. Với cái vẻ uyên bác và sầu não của cô ta, với thể trạng mà người ta bảo là mong manh và với những cung cách quá ẻo lả. Phải sống với một người đàn bà như vậy thì phiền muộn biết chừng nào! Không, Lôrăng không thể yêu cô ta: chính anh yêu nàng, chứ không phải yêu cái con bé gầy gò, đến không biết cả cách ngồi cho đàng hoàng trên lưng ngựa hoặc không khiêu vũ được suốt đêm... Anh yêu nàng, Lêa tin chắc như vậy. Nàng thấy rõ điều đó qua cách anh cầm tay nàng, qua ánh mắt anh tìm kiếm ánh mắt nàng... Mới hôm qua thôi, trên bãi biển... nàng đã ngửa đầu ra sau... Nàng cảm thấy rõ rệt anh thèm khát hôn nàng đến chừng nào. Dĩ nhiên, anh không làm gì cả... Các chàng trai trong xã hội thượng lưu thật đến khó chịu vì bị gò bó bởi nền giáo dục của họ! Không, Lôrăng không thể yêu Cami.
Niềm tin ấy khiến Lêa lại trở nên can đảm. Nàng đứng vụt dậy, quyết tâm tìm hiểu thực chất câu chuyện đùa ấy và bắt hai anh em Lơphevrơ phải trả giá đắt cho lối cười cợt khiếm nhã của họ. Nàng ngẩng đầu nhìn giá chữ thập và thì thầm:
- Cầu xin Người giúp con!
Ba nàng đã ở suốt ngày ở Rôsơ-Blăngsơ, chắc hẳn sắp trở về. Nàng quyết đi gặp ông. Qua ông, nàng sẽ biết rõ tình hình.
Dọc đường, nàng bắt gặp ông đi về phía mình.
- Ba thấy con chạy như bị ma đuổi. Mấy chị em lại cãi nhau hả? Mặt con đỏ rực và tóc tai rói bù lên thế kia.
Gặp bố, Lêa cố lấy lại nét mặt bình tĩnh giống như kiểu đàn bà thoa vội một lớp phấn mỏng khi có người tới thăm bất ngờ: kết quả không mấy mỹ mãn. Nàng cố nở nụ cười và khoác tay bố, ngả đầu lên vai ông, nàng nói, giọng rất mực âu yếm:
- Ba ơi, gặp ba, con vui mừng quá chừng, chính con đi tìm ba mà. Hôm nay trời đẹp quá, phải không ba?
Có phần ngạc nhiên về lời lẽ ba hoa của Lêa, Pie Đenmax siết chặt con vào lòng trong lúc ngắm nhìn những sườn đồi trồng đầy nho trong cảnh hài hòa và thanh bình tuyệt mỹ. Ông thở dài:
- Đúng, một ngày đẹp, một ngày thanh bình; phải chăng là ngày thanh bình cuối cùng?
Lêa lơ đễnh hỏi:
- Ngày cuối cùng? Sao vậy ba? Mùa hè chưa kết thúc, và ở Môngtiac, mùa thu bao giờ cũng là mùa đẹp nhất cơ mà.
Pie Đenmax nới vòng tay và nói, giọng mơ màng:
- Đúng, mùa thu là mùa đẹp nhất, nhưng thái độ vô tư lự của con làm ba kinh ngạc; xung quanh con, tất cả đều báo hiệu chiến tranh, thế mà con...
- Chiến tranh!... Chiến tranh!... - Cô gái lạnh lùng cắt ngang lời cha - Con chán chiến tranh rồi... Hítle đâu có điên rồ tới mức tuyên chiến với Ba Lan... Vả lại, dù hắn có gây chiến ở đấy đi nữa, thì cái ấy có quan hệ gì đối với chúng ta? Bọn Ba Lan ấy, họ cứ tự lo liệu lấy!...
- Im đi, con chẳng hiểu gì về những điều con nói cả. - Ông bố thết lên và bóp mạnh cánh tay con gái - Con đừng bao giờ nói những điều như thế nữa: giữa Anh và Pháp có hiệp ước liên minh. Không bên nào được vi phạm.
- Thì người Nga cũng đã liên minh với Đức.
- Thật là nhục nhã cho họ và sẽ có ngày Xtalin thấy mình bị đánh lừa.
- Nhưng còn Sămbeclanh? (Thủ tướng Anh thời kỳ 1939-1940, người tuyên chiến với Đức quốc xã năm 1939).
- Sămbeclanh sẽ làm theo danh dự, ông ta sẽ khẳng định cho Hítle thấy ý chí tôn trọng hiệp ước Anh - Ba Lan của mình.
- Thế thì sao hả ba?
- Thì sao à? Thì là chiến tranh chứ sao!
Một thoáng im lặng với hình ảnh chiến tranh sừng sững trước mặt hai cha con. Cuối cùng Lêa phá tan phút im lặng ấy.
- Thế nhưng Lôrăng đờ Acgila bảo chúng ta chưa sẵn sàng, vũ khí chúng ta sản xuất từ những năm 14 - 18, chỉ đang đưa vào bảo tàng quân đội; không quân của chúng ta là con số không, còn trọng pháo thì dễ bị tiêu hủy.
- Con bảo không muốn nghe nói về chiến tranh, thế mà ba thấy con còn thông thạo quân lực của chúng ta hơn cả ba nữa kia đấy. Thế còn dũng khí của binh sĩ ta thì con thấy thế nào?
- Lôrăng bảo người Pháp không muốn đánh nhau...
- Thế nhưng vẫn phải đánh...
-... và tất cả sẽ bị gϊếŧ sạch, chẳng vì một cái gì cả mà chỉ vì một cuộc chiến tranh không phải là chiến tranh của chính họ...
- Họ sẽ chết vì nền tự do...
Cô gái nói không thành lời và quay mặt đi để ông bố không nhìn thấy những giọt nước mắt.
Sửng sốt vì những lời nói của con gái, ông bố không nhận thấy gì hết.
- Giá con là con trai thì ba phải nói con là một kẻ hèn nhát, Lêa ạ.
- Con không biết, ba ơi, con xin lỗi ba, con làm ba phiền lòng, nhưng con sợ lắm...
- Tất cả chúng ta đều sợ...
- Lôrăng thì không, anh ấy bảo anh làm nghĩa vụ của mình tuy tin chắc chúng ta sẽ bị đánh bại.
- Ông bố cậu ta, chiều nay, cũng nói với ba những lời thất bại chủ nghĩa như vậy.
- A! Ba vừa ở Rôsơ-Blăngsơ phải không ba?
- Phải.
Lêa cầm tay bố và vừa kéo ông đi vừa mỉm cười hết sức âu yếm.
- Chúng ta về thôi, ba, không thì mẹ con lại lo vì đã muộn rồi.
- Con nói phải. - Ông bố đáp và cũng mỉm cười với con gái.
Hai bố con dừng chân ở Benlơvuy để chào bà cụ Xiđôni lúc đó vừa ăn tối xong và đang ngồi trên ghế hóng mát trước nhà.
- Thế nào, khỏe mạnh chứ, cụ Xiđôni?
- Ồ! Thưa ông, tình hình rồi có thể tồi tệ hơn kia đấy. Chừng nào còn đẹp trời thì bộ xương già này còn được sưởi ấm. Vả lại, thưa ông, làm sao ở chốn này mà lòng lại không thanh thản?
Khoát rộng tay, bà cụ chỉ cho họ cảnh quan tuyệt diệu, nơi có thể - theo lời cụ - đứng nhìn dãy Pirênê khi đẹp trời. Ánh chiều tà làm lấp lánh màu xanh tươi trên các cánh đồng nho, nhuộm vàng những con đường bụi bặm, tô nâu lớp ngói trên các nóc hầm rượu, bao phủ lên mọi vật một vẻ thanh bình giả dối.
- Mời ông vào nhấp một ly rượu nhạt...
Nhưng hai bố con nghe tiếng chuông báo giờ ăn tối nên không vào uống rượu hắc bồn tử của bà cụ.
Trên đường về nhà, tay khoác tay bố, Lêa hỏi ông:
- Ngoài chuyện chiến tranh, ba có còn nói chuyện gì khác với ông đờ Acgila không? Ba có nói về buổi vũ hội ngày mai không?
Muốn xóa trong trí cô gái câu chuyện lúc nãy, Pie Đenmax đáp:
- Đấy sẽ là một buổi vũ hội hết sức tưng bừng, chưa từng thấy đã lâu. Ba cũng có thể nói với con một điều bí mật, nếu con hứa với ba không nói lại với chị gái và em gái con, vì chúng không sao giữ kín được mồm miệng đâu.
Bất giác, Lêa đi chậm lại, hai chân bỗng nhiên nặng trĩu.
- Một điều bí mật hả ba?...
- Đúng. Ông đờ Acgila sẽ báo tin lễ đính hôn của con trai.
Lêa im lặng dừng bước.
- Con không hỏi cậu ta kết hôn với ai à?
- Với ai? - Cuối cùng cô gái ấp úng.
- Với Cami đờ Acgila, cô em họ. Không ai lạ gì chuyện đó, song vì nghe rục rịch chiến tranh nên Cami muốn tổ chức sớm hôn lễ... nhưng... con làm sao vậy?
Pie Đenmax vội giữ tay con gái vì cô suýt ngã.
- Con yêu quý, con tái mét đi rồi... có việc gì vậy? Chí ít con cũng không ốm đấy chứ? Hay vì đám cưới của Lôrăng?... Con không say mê cậu ta chứ?
- Có, con yêu anh ấy và anh ấy yêu con!
Sững sờ, ông dìu Lêa tới một chiếc ghế bên lề đường để con gái ngồi xuống và tự ông cũng ngồi phịch xuống bên cạnh.
- Con nói gì với ba vậy? Không bao giờ nó có thể bảo con là nó yêu con vì đã từ lâu nó vốn biết nó phải kết hôn với cô em họ kia mà. Do đâu mà con tin là nó yêu con?
- Con biết anh ấy yêu con, chỉ có thế thôi.
- Chỉ có thế thôi!...
- Con sẽ nói với anh ấy là con yêu anh, và như thế anh ấy không thhẻ cưới cái cô em họ ngốc nghếch kia nữa.
Pie Đenmax nhìn con, lúc đầu với vẻ buồn bã, về sau với thái độ nghiêm khắc.
- Trước hết, Cami đờ Acgila không phải là một cô bé ngốc nghếch, mà là một cô gái xinh đẹp, có giáo dục và học vấn cao, hoàn toàn thích hợp với Lôrăng...
- Con tin chắc là không.
- Lôrăng là một chàng trai sống theo những nguyên tắc cứng rắn; một cô gái như con sẽ rất nhanh chóng làm nó chán nản.
- Điều đó không quan trọng đối với con, dù anh ấy thế nào, con cũng vẫn yêu. Con sẽ bảo anh ấy...
- Con sẽ không nói gì với nó hết. Ba không muốn con gái mình đi tán tỉnh một chàng trai đã có người yêu.
- Không đúng, người yêu của anh ấy, chính là con.
Trước vẻ mặt sững sờ của con, Pie Đenmax lên tiếng sau một thoáng ngập ngừng:
- Nó không yêu con đâu. Chính bản thân nó vui mừng báo với ba cái tin nó cưới vợ.
Tiếng kêu phát ra từ cổ họng con gái làm ông đau nhói như một cú đánh. Mới cách đây ít lâu thôi, Lêa của ông còn là một con bé. Nó còn chạy vào giường ông khi nó sợ bầy sói trong truyện cổ tích của bà già Ruýt, thế mà nay nó đã đắm đuối yêu đương.
- Con gái xinh đẹp của ba, con cừu non của ba, ba van con.
- Ba... ba ơi!...
- Thôi nào, thôi nào! Ba đây này... con lau nước mắt đi... nếu thấy con thế này thì mẹ con sẽ đâm ốm mất thôi. Con hãy hứa với ba là con sẽ xử sự đúng mực. Con không được hạ mình xuống tới mức thú nhận tình yêu của con với Lôrăng. Con phải quên nó đi.
Lêa không nghe cha nói. Trong đầu óc hoang mang, đàn dà nảy sinh một ý nghĩ khiến cô gái lấy lại bình tĩnh. Nàng cầm lấy chiếc mùi xoa của bố, hỉ mũi ầm ĩ, "không phải như một cô gái hào hoa" - theo lối nói của Phrăngxoadơ - và ngẩng cao khuôn mặt còn ngấn lệ nhưng đã tươi cười.
- Ba ơi, ba nói đúng, con sẽ quên anh ấy.
Nét mặt sững sờ của Pie Đenmax chắc hẳn trông buồn cười lắm vì Lêa bỗng phả lên cười.
"Quả mình không hiểu tí gì về đàn bà hết". Ông nghĩ bụng, trong lòng như cất được một gánh nặng.
Nghe tiếng chuông thứ hai báo bữa ăn tối, hai bố con rảo bước.
Lêa chạy về phòng, hài lòng đã thoát khỏi cặp mắt luôn luôn chăm chú của bà Ruýt, vẩy nước mát lạnh lên mặt và chải lại tóc. Ngắm nhìn bóng mình trong gương, nàng không lấy gì buồn bã cho lắm. "Không đến nỗi nào". Nàng thầm nghĩ. Chỉ có ánh mắt là long lanh hơn thường ngày.
